De Nieuwe Kerk en de Koninklijke Grafkelder
29 mrt 04
Het stoffelijk overschot van prinses Juliana is het 45ste lichaam dat in de Koninklijke Grafkelder in de Nieuwe Kerk in Delft zijn laatste rustplaats krijgt.
De Nieuwe Kerk
Bijna alle doden van het Huis Oranje-Nassau zijn bijgezet in de Nieuwe Kerk in Delft. Het opvallendste
onderdeel van de kerk is het praalgraf van Willem van Oranje, de Vader des Vaderlands, wiens resten elders in
de kelder liggen. Ook zijn er het praalgraf van Hugo de Groot en vele gedenktekens voor hier rustende Oranjes
te zien.
Met de bouw van de kerk is in 1381 begonnen. Aanvankelijk werd de kerk uit hout opgetrokken. Drie jaar later
begon men met de bouw van het stenen gebouw in Gothische bouwtrant, dat in 1430 gereed kwam. De naam van de
architect is niet bekend. De totale lengte van de kerk is 100 meter. In 1396 begon men met de bouw van de
toren, die een eeuw later, in 1496, werd voltooid. Zij is 109 meter hoog.
De oorspronkelijke gebrandschilderde ramen zijn in de 16de en 17de eeuw vernield. De huidige zestien ramen in
het koor en transept dateren uit de eerste helft van de vorige eeuw. Het orgel is uit 1839.
De kerk is oorspronkelijk als rooms-katholieke kerk gebouwd, maar wordt sinds 1572 gebruikt voor de hervormde
eredienst.
De Koninklijke Grafkelder
De Koninklijke Grafkelder ligt onder het praalgraf van Willem van Oranje. 'Sleutelbewaarder' van de
grafkelder van het Huis Oranje-Nassau is de burgemeester van Delft, op dit moment H. van Oorschot. Als Delft
een nieuwe burgemeester krijgt, benoemt koningin Beatrix als Hoofd van het Huis hem of haar tot Commissaris
van de Koninklijke Grafkelder. Deze commissaris is belast met het beheer en onderhoud van de kelder. Om die
reden heeft de Delftse burgemeester ook een prominente rol bij een koninklijke bijzetting.
Willem van Oranje, die op 10 juli 1584 overleed, was de eerste die in de kelder werd bijgezet. Hij kreeg op
zijn graf een monument van wit marmer, een beeld van de overleden prins gemaakt door Hendrick de Keyser. Dit
monument is recent gerestaureerd omdat het marmer dreigde te 'versuikeren'.
In de Koninklijke Grafkelder liggen op vijf na alle leden van het Huis Oranje-Nassau met hun echtgenoten.
Enkele vorstelijke personen die in het buitenland of in ballingschap zijn gestorven, zijn later overgebracht
naar Delft. Zo zijn de stoffelijke resten van stadhouder Willem V, die in 1806 in ballingschap in
Braunschweig (Duitsland) stierf, pas in 1958 in de kelder geplaatst. De laatste keer dat de grafkelder voor
een bijzetting is geopend was na het overlijden van prins Claus in 2002.
De toegang tot de grafkelder is normaal gesproken afgedekt met een grote grafsteen. Daarin is het wapen van
Oranje-Nassau uitgehouwen en een Latijnse tekst die betekent 'Hier verwacht Willem I, de Vader des
Vaderlands, de wederopstanding'.
De grafkelder is niet toegankelijk voor publiek.
(Bron: ANP)