Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Een overzicht van 25 jaar CDA

6 okt 05

Hieronder een overzicht van (meer dan) 25 jaar CDA.

- 1977. Het CDA 'in oprichting' haalt 49 zetels. Na langdurig, maar vergeefs onderhandelen met de PvdA (met 53 zetels de grote verkiezingsoverwinnaar), wordt CDA-leider Dries van Agt het
uiteindelijk eens met zijn VVD-collega Hans Wiegel over de vorming van het eerste kabinet-Van Agt. Dat zit, met Van Agt als premier en Wiegel als vice-premier, de rit volledig uit.

- 1981. Het CDA haalt 48 zetels. Een nieuwe coalitie met de VVD, die twee zetels verliest, zit er niet meer in. Van Agt wordt premier van een kabinet met de PvdA en D66. Na enkele maanden stapt de PvdA er al uit. Een minderheidsregering van CDA en D66 moddert
vervolgens nog enkele maanden voort onder de naam Van Agt-3.

- 1982. Het CDA verliest weer, drie zetels, maar de VVD wint fors, waardoor beide partijen een meerderheid hebben. CDA-lijsttrekker Van Agt trekt zich na de verkiezingen terug, om
plaats te maken voor zijn opvolger Ruud Lubbers. Die formeert zijn eerste 'no-nonsens' kabinet, dat zich tot doel stelt Nederland uit de economische malaise te trekken. Met harde ingrepen (onder meer verlaging van de ambtenarensalarissen en uitkeringen) maakt dit kabinet zich aanvankelijk niet populair.

- 1986. Nadat de economie in de laatste jaren van Lubbers-1 aantrekt, boekt het CDA een spectaculaire verkiezingswinst van negen zetels. Lubbers-2, opnieuw met de VVD, komt tot stand. Dit kabinet valt na drie jaar over het reiskostenforfait.

- 1989. Het CDA haalt weer 54 zetels, maar de VVD verliest er vijf. Lubbers vormt zijn derde kabinet, dit keer met de PvdA. PvdA-leider Wim Kok wordt vice-premier en minister van Financiën. Ondanks veel maatschappelijk verzet tegen de WAO-ingreep van het kabinet, zit het wel de rit uit. In de aanloop naar de verkiezingen kondigt Lubbers zijn vertrek aan. Fractieleider Elco Brinkman volgt hem op, maar Lubbers krijgt al snel spijt dat hij hem heeft voorgedragen. Hij steekt dat niet onder stoelen of banken.

- 1994. Na een affaire rond een oom waarmee Brinkman zakelijke banden had, en een omstreden plan om de AOW-uitkeringen vier jaar te bevriezen, gaat het CDA bij de verkiezingen hard onderuit. De partij verliest twintig zetels. Het eerste paarse kabinet (PvdA, VVD, D66) komt tot stand onder premierschap van Kok. Voor het eerst sinds de Eerste Wereldoorlog zitten er geen christen-democraten in het kabinet. Brinkman legt zijn leiderschap al kort na de
verkiezingen neer om plaats te maken voor Enneüs Heerma, die op zijn beurt weer snel het veld moet ruimen. Jaap de Hoop Scheffer wordt CDA-leider.

- 1998. Zijn harde oppositie tegen het paarse kabinet ("Waar was je, Wim?") levert De Hoop Scheffer weinig op. Het CDA komt uit op 29 zetels. Weer komt er een paars kabinet.

- 2002. Paars-2 lijkt aanvankelijk een groot succes, maar raakt na de onverwachte opkomst van Pim Fortuyn in de problemen. Bij het CDA is De Hoop Scheffer in het najaar van 2001 na een interne ruzie opgevolgd door Jan Peter Balkenende. Die boekt na de moord op Fortuyn in mei 2002 een onverwachte verkiezingswinst. Het CDA is met 43 zetels weer de grootste partij. Balkenende wordt premier van een kabinet met de VVD en de LPF van Fortuyn. Door geruzie in de LPF valt dit kabinet al na enkele maanden.

- 2003. Het CDA blijft bij de nieuwe verkiezingen de PvdA van Wouter Bos nipt voor en wordt met 44 zetels opnieuw de grootste partij. Onderhandelingen met de PvdA over de vorming van een kabinet lopen na enkele maanden vast. Balkenende wordt het dan snel eens met VVD en D66. Het tweede-Kabinet Balkenende is een feit.

(Bron: ANP)

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief