Kabinet gaat extra bezuinigen

Het kabinet gaat extra maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat het begrotingstekort dit jaar niet hoger uitvalt dan 2,9 procent van het bruto binnenlands product. Vice-premier Zalm zei vrijdag na de ministerraad dat als er niets gebeurt, Nederland de in Europa toegestane grens van 3 procent zal overschrijden.

Het Centraal Planbureau (CPB) had eerder al een tekort van 3,3 procent voorspeld. Hoewel zijn ministerie nog aan het rekenen is, noemde Zalm die voorspelling vrijdag "geen rare raming". "We hebben geen indicaties dat ze er ver naast zitten."

Zalm wilde nog niet vooruitlopen op de extra maatregelen. Dat kunnen behalve bezuinigingen ook lastenverhogingen of uitgestelde investeringen zijn. Er is zeker een bedrag van 2 miljard euro nodig. Geen enkele post is daar op voorhand bij uitgesloten, maakte Zalm duidelijk.

Het kabinet besloot vrijdag tot de extra maatregelen omdat Brussel voor 1 maart wil weten hoe Nederland ervoor staat. Verder onder de Europese grens van 3 procent gaan zitten, vindt Zalm niet verstandig. "We kunnen niet meer beloven, dan dat we zeker weten waar te kunnen maken", zei Zalm. De komende weken zal Zalm alle andere ministers spreken om het geld bij elkaar te rapen. Vrijdag voorspelde de vice-premier dat dat "ernstige gesprekken" zouden worden.

De noodzakelijke ingrepen beloven sowieso voor onrust binnen de coalitie te zorgen. Vooral het CDA vindt dat met het al aangekondigde bezuinigingspakket van 17 miljard euro de rek voor deze kabinetsperiode er wel uit is. Net als D66 vinden de christen-democraten dat het niet voor de hand ligt nog verder te snijden in de sociale zekerheid. CDA en D66 zeggen wel achter hun handtekening te staan onder het regeerakkoord, waarin vastgelegd is het tekort niet boven de 3 procent te laten uitstijgen. Coalitiegenoot VVD staat onverkort achter de opstelling van het kabinet.

De linkse oppositiepartijen vrezen dat de laagste inkomens weer de dupe zullen worden van een nieuwe bezuinigingsronde. PvdA en GroenLinks willen dat Zalm geen rapport uitbrengt aan Brussel zonder overleg met de Kamer. Ze willen eerst een brief en desnoods een spoeddebat met Zalm.

De PvdA vindt dat met nieuwe bezuinigingen het economische herstel wordt gebroken. Net als GroenLinks vinden de sociaal-democraten dat Nederland een beroep moet doen op een mogelijkheid in de Europese begrotingsafspraken om bij "excessieve" tegenslag eenmalig de tekortgrens te mogen overschrijden.

Werkgevers en de vakbeweging volgen met argusogen de extra bezuinigingen. Ondernemersorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland twijfelen of nieuwe ingrepen nodig zijn. VNO-NCW vreest dat "het broze herstel van de economie in de kiem wordt gesmoord".

De vakcentrales FNV en CNV waarschuwen het kabinet de extra bezuinigingen vooral niet te zoeken in de sociale zekerheid. De FNV wijst op de afspraken die het kabinet met werkgevers- en werknemersorganisaties in het Najaarsakkoord heeft gemaakt. Het akkoord over loonmatiging is volgens de vakcentrale gesloten in ruil voor verzachting van de ingrepen in de WW, WAO en extra geld voor het vroegpensioen en een nieuwe levensloopregeling.

Over het afgelopen jaar kon Zalm vrijdag ook weinig goeds melden. Waar hij eerder nog rekende op een tekort van 2,7 procent, komt het uiteindelijk toch 0,3 procent hoger uit. Dat komt vooral door hogere uitgaven in de zorg en grotere tekorten bij lagere overheden.

(Bron: ANP)