Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Bloedbaden door aanslagen in Madrid

11 mrt 04

Een serie bomaanslagen op vier forensentreinen in Madrid heeft donderdag naar schatting 1600 slachtoffers gemaakt. Het is de dodelijkste terroristische aanslag in modern Spanje tot dusverre en een van de gruwelijkste aanslagen sinds die in de Verenigde Staten precies 2,5 jaar eerder.

De autoriteiten spraken donderdagavond van 190 doden en meer dan 1400 vaak gruwelijk verminkte gewonden. De tien explosies veroorzaakten een bloederige chaos op verschillende plaatsen vanaf het station Atocha in Centraal-Madrid tot in arbeiderswijken aan de zuidrand van de stad.

De Spaanse premier José María Aznar zei dat de daders gewone mensen vermoorden enkel omdat het Spanjaarden zijn. Hij bezwoer niet te buigen voor terrorisme en de daders te zullen laten boeten. Hij noemde de verdachte terreurbeweging ETA uit Baskenland niet.

Aznar riep zijn landgenoten op vrijdag hun ontzetting te tonen, maar veel verbijsterde Spanjaarden verzamelden zich donderdagavond al spontaan op protestbijeenkomsten. De Spaanse koning richtte zich donderdag voor het eerst sinds een poging tot staatsgreep in 1981 in een speciale televisierede tot zijn volk. Hij riep op tot eenheid en vastberadenheid om de barbarij van het terrorisme te bestrijden. De verkiezingscampagnes voor de parlementsverkiezingen van zondag zijn afgelast.

Binnen vier minuten ontploften tien bommen vanaf circa twintig voor acht in deochtend op het spoortraject van Madrid-Atocha naar Alcalá de Henares. Drie andere bommen werden tijdig gevonden en konden onschadelijk worden gemaakt. De bommen lagen in treinen bij het grote Atocha-station of treinen die daar naar op weg waren.

De minister van Binnenlandse Zaken Angel Acebes zei aanvankelijk dat er geen twijfel over mogelijk is dat de Spaanse terroristische afscheidingsbeweging ETA achter de bomaanslagen zit. In december verijdelde de politie een poging van de ETA om met kerst explosieven tot ontploffing te brengen op het Madrileense station Chamartín. De bom had met een trein uit Irún het station moeten binnenrijden.

Maar later op de avond sloot Acebes geen enkel spoor meer uit. De Spaanse politie had namelijk een gestolen auto gevonden met ontstekingsmechanismen en een koran erin in de plaats Alcalá de Henares. De aandacht van de politie ging naar deze plaats uit omdat daar bommen in de forensentreinen richting Madrid-Atocha zouden zijn gelegd.

Later op de avond volgde een claim dat al-Qaeda achter de aanslagen zat via een brief aan een Arabische krant in Londen. De authenticiteit van het schrijven kon niet worden bevestigd maar de brief zorgde voor opschudding en neergang op de beurs van New York.

De afgrijselijke taferelen hebben de hele wereld geschokt, inclusief Baskenland. Zegslieden van de politieke vleugel van ETA, konden donderdag eenvoudig niet geloven dat de ETA achter deze aanslagen zit. Een van hen, Arnaldo Otegi, zei dat zijn politieke groepering, Sozialista Abertzaleak, deze acties volledig verwerpt. Hij wees erop dat de ETA altijd van te voren doorgeeft waar ze bommen heeft gelegd. Deze aanslagen waren volgens Otegi bedoeld om een bloedbad aan te richten onder de burgerbevolking. Dat zou in zijn ogen niet de werkwijze van ETA zijn. Hij dacht hardop aan lieden uit 'Arabisch verzet'. Spanje is van de VS een bondgenoot van het eerste uur bij de verovering van Irak. Een andere extremist uit ETA-kringen, Xabi Larralde, zei in Frankrijk dat de daders uit waren op een bloedbad onder willekeurige mensen op straat, arbeiders en studenten. "Wie dit ook gedaan heeft, er is geen rechtvaardiging voor'', aldus Larralde. Twee bommen ontploften op statons in arbeiderswijken aan de rand van Madrid, El Pozo del Tío Raimundo en Santa Eugenia.

De 'lehendakari', regeringsleider, van de regionale regering van Baskenland, Juan José Ibarretxe, was ook verbijsterd maar niet over de mogelijke daders; De ETA schrijft zijn laatste hoofdstuk, volgens Ibarretxe. Hij riep de bevolking van Baskenland op in stilte en zonder spandoeken, kreten of vlaggen de aanslagen te veroordelen op bijeenkomsten donderdagavond. De bevolking moet zo zijn walging over het geweld van ETA kenbaar maken, volgens de Ibarretxe.

Specialisten houden nog alle mogelijkheden open, maar de ETA is nog steeds de hoofdverdachte. Er is met veel dynamiet en volgens ETA-methodes te werk gegaan. De Spaanse autoriteiten bevestigden donderdagavond dat industriële springstoffen zijn gebruikt van een type dat de ETA in Frankrijk stal.

In heel de wereld is met ontzetting gereageerd. Het Europese parlement riep onmiddellijk 11 maart uit tot Europese Dag van de Slachtoffers van het Terrorisme. In Frankrijk en New York zijn extra veiligheidsmaatregelen van kracht geworden.

(Bron: ANP/EFE/DPA)

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief