Ross wil zwakzinnigen kinderen ontzeggen

Verstandelijk gehandicapten die niet zelfstandig kinderen kunnen opvoeden, moeten worden ontmoedigd die te krijgen. Dat heeft staatssecretaris Ross (Volksgezondheid) donderdag in een brief aan de Tweede Kamer geschreven. De bewindsvrouw wil met een richtlijn vaststellen of de betrokkene in staat is tot 'verantwoord ouderschap'. Een meerderheid van de Tweede Kamer staat achter Ross.

Ross constateert dat verstandelijk gehandicapte ouders voor de opvoeding veelal helemaal afhankelijk zijn van de hulp van derden. Ook verwaarlozen ze hun kinderen vaak. "Verstandelijk gehandicapte ouders hebben niet het vermogen het kind te beschermen en te begeleiden, vaak zelfs niet in hun elementaire behoeften'', schrijft de staatssecretaris. "Ze hebben ook niet het besef dat ze het kind soms onherstelbare schade doen.''

Hulpverleners moeten vooraf beoordelen of verstandelijk gehandicapten de opvoeding aankunnen, onder meer door hen te laten oefenen met een babypop. Bij twijfel krijgen de ouders de gelegenheid om hun geschiktheid tijdens een proefperiode aan te tonen. Daarbij moeten zij zich de basisvaardigheden van het ouderschap eigen maken. Blijken de verstandelijk gehandicapten niet in staat voor kinderen te zorgen, dan moeten hulpverleners aandringen op anticonceptie. Ross wijst gedwongen anticonceptie of sterilisatie af. De staatssecretaris reageerde op een advies van de Gezondheidsraad uit 2002.

Een meerderderheid van de Tweede Kamer kan zich vinden in de opstelling van Ross. Volgens de PvdA is het in instellingen al de praktijk om ouderschap te ontmoedigen. Het CDA stelt ook het belang van het kind voorop en D66 vindt het goed dat hulpverleners aandringen op afzien van het ouderschap als dit niet verantwoord is.

Van de regeringspartijen verwerpt alleen de VVD de voorstellen van Ross. "Het gaat veel te ver om te zeggen dat verstandelijk gehandicapten in principe geen kinderen mogen hebben'', zegt Kamerlid Van Miltenburg. "Je moet uitgaan van de individuele kinderwens.'' Het lijkt haar moeilijk onderscheid te maken tussen gehandicapten die wel en geen kinderen kunnen opvoeden.

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG) spreekt vanuit de ervaring dat maar zelden sprake is van geslaagd ouderschap van mensen met een verstandelijke handicap. "Wij hebben vraagtekens gezet bij de rol die de Gezondheidsraad toekent aan het sociaal netwerk van verstandelijk gehandicapten met een kinderwens. Dit netwerk blijkt uit onderzoek erg smal te zijn en al zwaar belast'', aldus NVAVG-voorzitter F. Scholte.

De vereniging heeft zich in een overleg met de staatssecretaris en de Gezondheidsraad uitgesproken tegen gedwongen anticonceptie en gekozen voor het overleg met de betrokkenen, voor overtuiging en ontmoediging.''

(Bron: ANP)