Bush biedt excuses aan voor mishandeling Irakezen

De Amerikaanse president Bush heeft donderdag zijn spijt betuigd over het misbruik en de vernedering van Iraakse gevangenen door Amerikaanse militairen. Hij zei ook dat minister Rumsfeld van Defensie op zijn post mag blijven zitten.

Bush sprak zijn woorden in het gezelschap van de Jordaanse koning Abdullah II om het effect van zijn woorden in het Midden-Oosten zo groot mogelijk te maken. Eerder was de president bekritiseerd, omdat hij in interviews met Arabische televisiezenders geen excuses had gemaakt.

"Ik heb hem (Abdullah II) verteld dat het me spijt dat de Iraakse gevangenen en hun families zijn vernederd", zei Bush in de Rozentuin van het Witte Huis. "Amerikanen zoals ik waardeerden niet wat we zagen, het liet een misselijk gevoel achter."

Bush blijft achter zijn in opspraak geraakte minister van Defensie staan. "Minister Rumsfeld was minister tijdens twee oorlogen en hij is een belangrijk lid van mijn kabinet en hij blijft in mijn kabinet." Volgens de president heeft Rumsfeld "zijn land goed gediend".

De hoogste man van het Pentagon ligt zwaar onder vuur door de manier waarop hij met de mishandelingen in Irak is omgegaan. Bush heeft Rumsfeld hiervoor min of meer openlijk berispt. Rumsfeld zou hem niet tijdig van schokkende foto's van vernederde Irakezen op de hoogte hebben gebracht.

De minister moet vrijdag zijn beleid voor het Congres verantwoorden. Zowel Republikeinen als Democraten hebben hem de afgelopen dagen flink bekritiseerd. Verscheidene invloedrijke Democraten, onder wie John Kerry, menen dat hij moet worden ontslagen.

Partijgenoten van Rumsfeld zeggen in The Washington Post dat hij zich tijdens de zitting voor de Senaat en de Commissie voor de Strijdkrachten maar weinig kan veroorloven. "Als hij ook maar iets arrogants zegt, is het voorbij", aldus een stafmedewerker van een Republikeinse senator.

De parlementariërs vinden dat zij eerder hadden moeten worden ingelicht over de misstanden in de Iraakse gevangenissen. Daarbij komt dat de relatie tussen de minister en het Congres niet altijd over rozen is gegaan. Rumsfeld kan nogal eens geïrriteerd uit de hoek komen.

Een hoge functionaris binnen het Pentagon zei tegen nieuwszender CNN dat de bewindsman overweegt een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de manier waarop het ministerie van Defensie is omgegaan met de beschuldigingen over misbruik van Iraakse gedetineerden.

Volgens The Washington Post heeft Paul Bremer, de hoogste civiele Amerikaanse bestuurder in Irak, vorig jaar herfst al aangedrongen op wijzigingen in de gevangenisstructuur in Irak. Er zouden teveel gevangenen onder te slechte omstandigheden worden vastgehouden.

Rumsfeld zou deze aanbevelkingen naast zich neer hebben gelegd. Wel liet hij twee onderzoeken uitvoeren. Hij werd uiteindelijk in januari op de hoogte gesteld van de vernederingspraktijken in de detenciecentra in Irak. Hij stelde daarna Bush mondeling op de hoogte.

Eind maart werden zes Amerikaanse militairen aangeklaagd wegens wreedheden. Het Pentagon bezat toen al foto's van de vernederingen, maar die werden vanwege de rechtszaak slechts beperkt verspreid omdat het hier bewijsmateriaal betrof.

Toen de media enkele weken later toch de hand erop wisten te leggen, probeerde het Pentagon publicatie te voorkomen. Het materiaal kon volgens The Washington Post tot woede in Irak leiden terwijl onderhandelingen aan de gang waren over bestanden in Fallujah en Najaf. CBS toonde de foto's uiteindelijk op 28 april.

(Bron ANP)