VS dragen wel macht, maar niet Saddam over

Als de Verenigde Staten op 30 juni de macht in Irak overdragen aan de Iraakse interim-regering, krijgt die Saddam Hoessein nog niet in handen. De Amerikaanse strijdkrachten willen de gedetineerde ex-dictator "fysiek in bewaring houden" totdat de Iraki's zelf in staat zijn hem veilig op te sluiten en te berechten. Dat heeft de Amerikaanse bewindvoerder in Irak, Paul Bremer, gezegd.

"Juridische gevangenhouding en fysieke gevangenhouding kunnen twee verschillende dingen zijn", aldus Bremer woensdag in The Washington Post. Waar de krijgsgevangen Saddam Hoessein vastzit, is geheim. De Verenigde Staten willen zijn berechting wel overlaten aan de Irakezen.

De Iraakse interim-premier Iyad Allawi had gezegd dat de ex-president nog voor de machtsoverdracht in Iraakse handen komt om te worden berecht. Volgens een woordvoerder van het Amerikaanse bestuur in Irak is dat praktisch uitgesloten. Een degelijke stap zou niet mogelijk zijn, omdat Irak voor die datum nog geen soevereine regering heeft. De zegsman benadrukte dat Saddam ook na de machtsoverdracht als krijgsgevangene kan worden beschouwd.

Dat er nu nog te veel schort aan de rechtsorde en de ordehandhaving in Irak, bleek ook woensdag weer. Amerikaanse militairen arresteerden zeker zes leden van het Iraakse Civiele Verdedigingskorps (ICDC). Die worden ervan verdacht eerder op de dag een bom te hebben geplaatst, waardoor vijf burgers gewond raakten. De Amerikanen hebben de Iraakse paramilitairen van het ICDC juist getraind om de orde te handhaven.

Opstandelingen hebben in twee plaatsen ten zuiden van Bagdad tientallen Iraakse burgers gedood. In Latifiya vonden 24 Irakis' de dood door elektrocutie. De mannen waren aan het werk in een beek, toen onbekenden een stroomkabel in het water gooiden. Volgens inwoners van de stad zijn de Iraki's vermoord omdat ze hand- en spandiensten hebben verleend voor de bezetter.

In de nabijgelegen plaats Haswa zijn woensdag zes Irakezen gedood. Onbekenden vielen hun personenauto's aan en schoten de inzittenden dood. Waarom is niet duidelijk.

Door een aanslag met een autobom in Ramadi, in het westen van Irak, kwamen zowel Iraki's als buitenlanders om het leven. De bom verwoestte een Iraakse politieauto en een terreinwagen, met daarin vier buitenlanders. Volgens ooggetuigen waren het Amerikanen. In totaal kostte de aanslag zeker negen mensen het leven. Ramadi ligt in de soennitische driehoek, waar hevig verzet is tegen de bezetters.

Bij een raketaanval op een Amerikaanse basis in Balad, ten noorden van Bagdad, zijn twee doden gevallen en 21 mensen gewond geraakt. Het Amerikaanse leger heeft dat in een verklaring laten weten. Het meldde echter niets over de omstandigheden. Ook is niet bekendgemaakt welke nationaliteit de slachtoffers hadden.

In de oliestad Kirkuk is de veiligheidschef van de oliebronnen in Noord-Irak vermoord. Onbekenden doorzeefden Ghazi Talabani woensdagmorgen voor zijn huis met kogels. Een van zijn lijfwachten raakte zwaargewond. Talabani was een belangrijke schakel tussen de Amerikaanse troepen, de Northern Oil Company en beveiligingsfirma Erinys, die pogen de olievelden in het noorden te beschermen. Tot nu toe lukt dat niet goed; oliepijpleidingen zijn steeds vaker doelwit van een aanslag.

(Bron: ANP/Reuters/AFP)