Nabestaanden bombardementen willen nieuwe getuigen
29 jun 04
Een groep slachtoffers of hun nabestaanden van twee NAVO-bombardementen in 1999 in voormalig
Joegoslavië, wil nieuwe getuigen horen in het vooronderzoek naar de rechtmatigheid
van de luchtaanvallen. Het gaat daarbij om de aanvallen op een televisiestudio in Belgrado en een markt in
het plaatsje Nis.
Volgens de advocaat van de groep, mr. Steynen, strookt de getuigenis van oud-minister Van Aartsen van
Buitenlandse Zaken niet met de informatie die hij van Amnesty International heeft gekregen. Van Aartsen
verklaarde in januari dat de NAVO van te voren had gewaarschuwd dat communicatiecentra doelwit van
luchtbombardementen konden zijn. Volgens hem had het bondgenootschap de mensenrechtenorganisatie hierover
schriftelijk ingelicht.
Steynen beweerde maandag tijdens een nieuwe hoorzitting voor de rechtbank in Den Haag dat Amnesty ontkent een
brief van de NAVO te hebben ontvangen. Hij wil daarom verlenging van het vooronderzoek met twee nieuwe
getuigen, een vertegenwoordiger van Amnesty en een hoge militair van Defensie, bij voorkeur de oud-chefstaf,
admiraal Kroon.
De groep slachtoffers wil proberen aan te tonen dat er bij de aanval op de RTS-studio sprake was van een
"misdadige intentie" van de NAVO. Als de groep kan aantonen dat de aanval onrechtmatig was, wil het de schade
op Nederland verhalen als lid van de alliantie.
Tijdens het eerste feitenverhoor brachten Van Aartsen en oud-premier Kok naar voren dat de televisiestudio
onderdeel uitmaakte van het communicatieapparaat van de Joegoslavische leider Milosevic en het Joegoslavische
leger. Een aanval was daarom gerechtvaardigd. Oud-minister De Grave van Defensie bevestigde maandag deze
opvatting, al zette hij vraagtekens bij de militaire effectiviteit van de aanval. De zender was maar korte
tijd uit de lucht. Maar er was volgens hem wel een "vastberaden" signaal afgegeven aan Milosevic.
De tragedie op het marktplein in Nis werd veroorzaakt door een clusterbom die bestemd was voor een nabij
gelegen vliegveld. Steynen probeerde De Grave tevergeefs te ontlokken dat het gebruik van clusterbommen niet
toelaatbaar zou zijn geweest. Van de tweede getuige, oud Tweede-Kamervoorzitter Van Nieuwenhoven, hoopte hij
te horen dat het parlement te weinig werk had gemaakt van zijn controlerende taak bij de aanval op de studio
en het gebruik van clusterbommen. Het huidige PvdA-Kamerlid kon Steynen daarbij echter niet behulpzaam
zijn.
Met het horen van de voormalige chefstaf wil Steynen proberen vast te stellen dat het gebruik van het
wapentuig misplaatst was in deze oorlog. De groep zal binnenkort een formeel verzoek tot een derde
getuigenverhoor indienen bij de rechtbank in Den Haag. Daarna zal de groep een besluit moeten nemen of zij de
staat wil dagvaarden in een civiele procedure.
(Bron: ANP)