'Grote gevechtshandelingen' in Irak mogelijk hervat
11 aug 04
De 'grote gevechtshandelingen' in Irak, waarvan de Amerikaanse president George Bush op 1 mei vorig jaar
zei dat die voorbij waren, lijken te worden hervat. Amerikaanse en Iraakse militairen bereiden gezamenlijk
een grote laatste aanval voor op stellingen van de milities van de radicale sjiitische geestelijke Muqtada
al-Sadr in Najaf.
"We zijn er klaar voor om dit gevecht, dat Muqtada's milities begonnen, af te maken", zei deAmerikaanse
kolonel Anthony Haslam woensdag. Hij repte van "laatste gezamenlijke oefeningen met de Iraki's ter
voorbereiding van grootschalige aanvallen". Een dag eerder riep het Amerikaanse leger inwoners van delen van
Najaf al op hun huis zo snel mogelijk te verlaten. Hij zei niet wanneer het grote offensief
plaatsvindt.
Het Amerikaanse leger heeft toestemming van de gouverneur van de provincie Najaf, Adnan al-Zorfi, de Imam
Ali-moskee te bestormen. Volgens de VS gebruiken de aanhangers van al-Sadr die als basis, net als de
begraafplaats van Najaf. Met de aanval zouden de Amerikanen zich echter nog grotere woede van de sjiieten op
de hals halen, want de moskee geldt als een van hun heiligste plaatsen.
De sjiitische heilige stad was ook woensdag, de zevende dag van het opgelaaide verzet van al-Sadrs zogenoemde
Mehdi-leger, het toneel van gevechten tussen Amerikanen en militieleden. De VS zeggen de afgelopen week al
honderden strijders te hebben gedood. Volgens de milities zelf hebben zij slechts enkele tientallen strijders
verloren.
Ibrahim Jaafari, een van de vice-presidenten van Irak, heeft de Amerikaanse strijdkrachten woensdag
opgeroepen Najaf te verlaten. Hij wil dat alleen Iraakse veiligheidstroepen de orde in de stad herstellen.
Jaafari zei "alle politieke bruggen" open te willen houden om met de milities van al-Sadr tot een akkoord te
komen. Al kan de Iraakse overgangsregering naar "buitengewone middelen" grijpen als al-Sadr de strijd
onverminderd voortzet, tekende hij daarbij aan.
De radicale sjiitische leider lijkt dat laatste van plan te zijn. Hij riep woensdag zijn Mehdi-leger op door
te vechten in Najaf, ook als hij zou worden opgepakt of gedood. "Strijdt door, ook als ik een gevangene of
een martelaar word", aldus al-Sadr in een verklaring. Dinsdagavond had hij nog gezegd in principe bereid te
zijn met de Amerikanen en de Iraakse tijdelijke regering te onderhandelen over een bestand.
De Iraakse militaire acties tegen sjiitische strijders in Najaf was voor duizenden Irakezen in de zuidelijke
stad Nasiriya reden om de straat op te gaan. Zij eisten het aftreden van interim-premier Iyad Allawi en
staken het lokale kantoor van diens politieke partij in brand. De demonstranten riepen leuzen als "weg
Allawi" en "Allawi, lafaard, Amerikaanse agent".
Ook Nederlanders waren woensdag doelwit van verzet tegen de Amerikanen en hun bondgenoten in Irak. Onbekenden
vuurden twee mortiergranaten af op Camp Smitty, de basis van ongeveer 650 Nederlandse militairen in de
zuidelijke stad As-Samawah. De projectielen vlogen echter over het kamp heen, zonder letsel of schade aan te
richten. De avond daarvoor waren twee Nederlandse patrouillewagens ten noordoosten van As-Samawah beschoten.
De militairen beantwoordden het vuur. Het is niet duidelijk of daarbij Iraki's gewond zijn geraakt. De
Nederlanders bleven ongedeerd.
Bron: ANP/AFP/Reuters)