Amerikanen zetten grote aanval in op militie
12 aug 04
De Amerikaanse strijdkrachten in Irak zijn donderdagochtend een grote aanval begonnen op de gewapende militie
van de opstandige sjiitische geestelijke Muqtada al-Sadr. Het offensief, waarbij de Amerikanen hulp krijgen
van Iraakse veiligheidstroepen, concentreert zich op de voor sjiieten heilige stad Najaf, waar de
Mahdi-militie al een week slag levert.
Op beelden van de Amerikaanse nieuwszender CNN was te zien hoe Amerikaanse helikopters cirkelden boven de
600.000 zielen tellende stad. Op verscheidene plaatsen waren grote donkere rookwolken te zien. Uit de stad
al-Kut, een van de zes andere plaatsen waar al-Sadr-getrouwen zich verzetten, kwamen berichten over een
Amerikaans bombardement waardoor zeker 75 mensen zouden zijn omgekomen.
In totaal zijn de afgelopen 24 uur in de sjiitische gebieden in Irak zeker 154 Irakezen om het leven gekomen
en meer dan 550 gewond geraakt. In de zuidelijke stad Basra en in de hoofdstad Bagdad zijn donderdag
duizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen het offensief in Najaf. De demonstranten keerden
zich niet alleen tegen de Verenigde Staten, maar ook tegen premier Allawi, die zij een 'ongelovige' en een
'vijand van God' noemden.
De Amerikanen kondigden woensdag al aan dat een "finaal" offensief tegen de militante sjiieten ophanden was.
Een zegsman van de Mahdi-militie kondigde op zijn beurt aan dat oliepijpleidingen in Zuid-Irak opgeblazen
zullen worden als de Amerikanen het offensief in Najaf zouden inzetten. Donderdag voegde een zegsman daaraan
toe dat de militie zich niet zal overgeven.
De Amerikaanse opmars in Najaf werd ingeleid door oproepen aan de bevolking om delen van de stad te verlaten.
Duizenden burgers zouden daaraan donderdag gehoor hebben gegeven. De militieleden hebben zich vooral
verschanst in en rond de grote islamitische begraafplaats en naar verluidt ook in de Imam Ali-moskee, een van
de heiligste plaatsen van de sjiitische islam.
De provinciale gouverneur zei donderdag dat hij niet wil dat Amerikaanse militairen het terrein van de moskee
betreden, meldde de Arabische nieuwszender al-Jazeera. Ook het kantoor van tijdelijke premier Allawi
verklaarde dat de coalitietroepen de heilige plek niet mogen "schenden". De Amerikanen zeiden aanvankelijk
toestemming te hebben voor een actie in de moskee, maar later verzekerde een Amerikaanse legerwoordvoerder
dat het gebedshuis niet zal worden betreden.
Volgens het Iraakse ministerie van Binnenlandse Zaken zullen dat zonodig alleen Iraakse eenheden doen. De
Imam Ali-moskee, met twee minaretten en een enorme gouden koepel, huisvest de graftombe van Imam Ali Ibn Abi
Talib, een neef en schoonzoon van de profeet Mohammed. Hij was de eerste imam van de sjiieten. Imam Ali werd
in 661 vermoord in de nabijgelegen, eveneens heilige stad Kufa. Rondom zijn graftombe is Najaf gebouwd.
Volgens ooggetuigen sloten Amerikaanse en Iraakse eenheden donderdagochtend alle wegen af die toegang bieden
tot het terrein waar de moskee staat. De plaatsvervangend gouverneur van Najaf, Jawdat Kadam Najem
al-Kuraishi, trad donderdag af. Hij zei dat hij dat doet uit protest tegen "alle Amerikaanse terroristische
operaties tegen deze heilige stad".
Een verslaggever van CNN, die optrekt met Amerikaanse mariniers in Najaf, meldde dat de Amerikanen in de stad
worden bestookt met geweervuur en raketten die vanaf de schouder worden afgevuurd. Via luidspekers van
verscheidene moskeeën in Najaf werden de opstandelingen opgeroepen verzet te bieden tegen de oprukkende
eenheden.
(Bron: ANP/Reuters/AFP)