Nationale Conferentie in Irak omgeven door geweld

Terwijl het geweld in Najaf weer in alle hevigheid is losgebarsten, is zondag in Bagdad de Nationale Conferentie begonnen. Meer dan duizend gedelegeerden zijn naar de hoofdstad gekomen om tijdens de driedaagse bijeenkomst een Nationale Raad van honderd leden te kiezen. Dit tijdelijke parlement moet de huidige overgangsregering controleren en de
verkiezingen van 2005 voorbereiden.

Ongeveer honderd aanwezigen hebben de conferentie kort na de opening verstoord. Zij protesteerden tegen de hervatting van de strijd in Najaf. In de sjiitische heilige stad waren zaterdag de onderhandelingen over een bestand mislukt.

Zondag begon de strijd tussen de door de Amerikanen gesteunde Iraakse troepen en de milities van de radicale sjiitische geestelijke Muqtada al-Sadr weer. 's Middags waren in Najaf al zeker drie doden gevallen.

Volgens een woordvoerder van de interim-regering eiste al-Sadr een vrije aftocht. Een andere voorwaarde van hem om de strijd in Najaf te staken, was het vertrek van alle Amerikaanse militairen en de Iraakse politie en militairen uit de stad. In ruil daarvoor zou hij bereid zijn geweest een VN-macht in Najaf toe te laten om de orde te bewaren.

Voor de Imam Ali-moskee, waar de lichtgewonde al-Sadr zit ingesloten, hebben duizenden van zijn aanhangers een menselijk schild gevormd. Ze waren Najaf binnengekomen tijdens het
staakt-het-vuren, dat tot zaterdagmiddag heeft geduurd. Tientallen Amerikaanse tanks hebben de aanhangers inmiddels omsingeld.

De Iraakse politie riep zondag alle journalisten uit binnen- en buitenland op Najaf te verlaten. Commissaris Ghaleb al-Jazaeri zei hun veiligheid niet te kunnen garanderen. Journalisten die geen gehoor geven aan de oproep, zullen worden opgepakt, zo dreigde hij.

De groep die zondag wegliep van de conferentie, riep onder meer dat geen politieke bijeenkomst kon worden gehouden, zolang er bombardementen en beschietingen waren. Hun opvatting was in tegenspraak met die van onder anderen premier Iyad Allawi. "De conferentie is niet het einde van onze lange mars. Het is slechts de eerste stap in de vorming van een verenigde maatschappij en de verandering van ons land in een voorbeeld van democratie voor de hele regio", zei Allawi op de conferentie.

Korte tijd na het protest landde een aantal mortiergranaten op ongeveer een kilometer afstand van het hotel Rashid, waar de conferentie wordt gehouden. Het hotel staat in de zogenoemde
'groene zone', het gebied waar onder meer het regeringscentrum en de Amerikaanse en Britse ambassades zijn gehuisvest. Er geldt overdag een uitgaansverbod om de vergadering optimaal te kunnen beschermen.

In de Zuid-Iraakse stad As-Samawah, waar zich een basis van Nederlandse militairen bevindt, geldt sinds vrijdagavond ook een uitgaansverbod. De Iraakse politie heeft dat in overleg met de
Nederlandse militairen ingesteld in de wijken waar de afgelopen dagen is gevochten tussen de strijders van het Mahdi-leger van al-Sadr en Iraakse veiligheidstroepen.

Intussen gaan de gevechten in en rond Hilla tussen leger en politie van Irak en de milities van al-Sadr door. Zondag kwamen daarbij zeker dertien Iraki's om het leven, vooral burgers en
agenten. Een dag eerder waren tientallen doden gevallen in Hilla, dat ligt in het deel van Irak dat onder Pools commando staat.

(Bron: ANP/RTR/AFP/DPA)