'OM ondermijnt eigen geloofwaardigheid'

De vrijspraak van marinier Eric O. heeft bij defensiedeskundige D. Leurdijk het vermoeden bevestigd dat het Openbaar Ministerie "nauwelijks benul" had van de geweldsinstructies voor Nederlandse militairen in Irak.

"Tot op de dag van gisteren heeft het OM dat vermoeden bij mij niet kunnen wegnemen. Ik heb me vanaf het begin afgevraagd wat het OM heeft bezield om deze zaak zo aan te pakken en naar buiten te brengen", vertelt Leurdijk, die is verbonden aan het instituut Clingendael voor internationale betrekkingen in Den Haag.

Toch denkt Leurdijk dat het probleem niet zozeer lag bij de mensen van het Openbaar Ministerie die de vervolging hebben uitgevoerd, maar meer bij de top. "Het OM heeft hier een misslag gemaakt en daardoor heeft het de eigen geloofwaardigheid een klap toegebracht. Het Openbaar Ministerie zou een zekere deskundigheid moeten ontwikkelen om dit soort zaken op goede gronden voor de rechter te brengen."

Leurdijk rept ook over een politieke uitspraak waar elke toekomende uitzending van militairen mee te maken krijgt. Hij vindt dat de Tweede Kamer minister Donner van Justitie zou moeten vragen of dit geen consequenties moet hebben, "voor bijvoorbeeld procureur-generaal J. de Wijkerslooth", de hoogste baas van het OM.

De defensiespecialist vraagt zich af of het niet verstandig zou zijn om de geweldsinstructies zoals die in een gebied gelden, publiekelijk openbaar te maken. Nu is het zo dat alleen militairen daarvan op de hoogte zijn. "Wij worden geacht daar niets van te weten, maar als ze openbaar zijn, weet ook de bevolking waaraan ze gehouden is."

Bovendien is het Nederlands beleid om in de toekomst veel vaker internationale missies op pad te sturen, zegt Leurdijk. "Militairen bevinden zich in een geweldsomgeving. Zeker in Irak kunnen dit soort schietincidenten zich voordoen. Militairen moeten daar mentaal en operationeel op voorbereid zijn. Daarbij is het ook de taak van de Nederlandse overheid niet alleen fysieke bescherming te bieden, maar ook juridische veiligheid."

Het is Leurdijk nooit goed duidelijk geworden wat nu precies de aanleiding was voor het OM om de sergeant-majoor te vervolgen. Hij zou het dan ook verstandig vinden als justitie afziet van hoger beroep.

(Bron: ANP)