Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

VS onderzoeken beelden executie ongewapende Irakees

17 nov 04

Beelden van de moord op een ongewapende en gewonde Iraakse man in een moskee hebben de wereld dinsdag geschokt. Een verslaggever van de omroep NBC maakte de niet volledig uitgezonden beelden afgelopen zaterdag in Falluja.

De schutter, een Amerikaanse marinier, is geschorst. De voor de betrokken militairen verantwoordelijke bevelhebber in Irak, generaal John Sattler, heeft dinsdag een onderzoek aangekondigd.

De verslaggever van de NBC, Kevin Sites, heeft verklaard dat mariniers gevangengenomen en ernstig gewonde Irakezen tijdens de aanval op de stad vrijdagavond 12 november in het pand achterlieten. Het zou om strijders gaan, maar de Amerikaanse aanvallers zien volgens waarnemers in Falluja vrijwel alle Irakezen voor eventuele strijders aan. Ze bestookten in Falluja recent ook een ziekenhuis en hebben vervolgens artsen en patiënten geboeid en ondervraagd.

Andere mariniers betraden de volgende dag het pand terwijl Sites filmde. Eén van hen richtte zijn geweer op een van de gewonden en riep dat de man deed alsof hij dood is. Vervolgens wordt een geweerschot gehoord. Een marinier op de achtergrond concludeert: "Wel, nu is hij (..) dood."

De beelden duiken ongeveer een jaar na het begin van het schandaal rond mishandelingen van Iraakse gevangenen in de Abu Ghraib-gevangenis op. De werkwijze van de veroveraars kan de steun aan de Amerikaanse politiek in het Midden-Oosten ernstig schaden, zo menen ook bondgenoten van de VS in Irak.

De Deense premier Rasmussen bijvoorbeeld zei dinsdag dat het incident alle leden van de coalitie schade berokkent: "Iedere keer dat er veronderstellingen of bewijzen zijn van schendingen (van het internationaal en humanitair recht) is dat intens schadelijk voor de internationale coalitie in Irak," aldus Rasmussen. Zijn land heeft ongeveer vijfhonderd man in Irak gelegerd.

De Britse minister van Defensie Hoon zei: "Als de film toont wat het lijkt te tonen, dan moeten de Amerikanen er wel heel erg goed naar kijken."

De zware bombardementen en de bloedige aanvallen op Falluja zijn fel omstreden. Internationale hulporganisaties zoals het Rode Kruis klagen dat de Amerikaanse aanvallers hen beletten de van alles verstoken bevolking bij te staan. Medische hulp wordt onmogelijk gemaakt.

De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, ex-hoofdaanklaagster van het Joegoslavië-Tribunaal Louise Arbour, heeft dinsdag ook gezegd dat alles erop wijst dat de Amerikanen in Falluja "buitensporig geweld" aanwenden en burgerdoelen beschieten of aanvallen. Zij wil dat onderzoeken.

Arbour laakte dinsdag in Genève ook het gebrek aan informatie over burgerslachtoffers. Een Iraakse minister zei dat er bij het offensief in Falluja 1600 strijders zijn gedood en duizend gevangen genomen. Maar van burgerslachtoffers is niets bekend. Volgens waarnemers in Irak doen de aanvallers er alles aan om te voorkomen dat daar nieuws over naar buiten komt.

Een Amerikaanse generaal buiten dienst heeft pas nog in The Christian Science Monitor gezegd dat de Amerikanen met opzet zoveel geweld gebruiken bij de verovering. Dat buitensporige geweld is volgens hem niet nodig tegen de verdedigers van de stad. De Amerikaanse legerleiding wil zo de Iraakse bevolking intimideren. Dat zou de grote aanvallen op andere plaatsen, zoals die dinsdag op Mosul begon, moeten vereenvoudigen.

Groot-Brittannië verdenkt ondertussen negen Britse militairen van het martelen van Iraakse gevangenen. Dat staat in een rapport dat de Britse regering dinsdag aan de commissie tegen martelingen van de Verenigde Naties heeft gestuurd.

De in Irak ontvoerde Britse Margaret Hassan is mogelijk gedood door haar gijzelnemers. De echtgenoot van de 59-jarige Britse hulpverleenster heeft dat dinsdag gezegd. Tahsin Hassan zei dat hem is verteld dat er videobeelden zijn opgedoken waarop te zien zou zijn dat zijn vrouw wordt omgebracht. Een medewerker van de Britse ambassade in Bagdad bevestigde later desgevraagd dat er een video is opgedoken met de gewraakte beelden.

(Bron: ANP/DPA)

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief