Albert Heijn verliezer in koekoorlog
10 feb 05
In de schappen van Albert Heijn (AH) zal de ontbijtkoek van 600 gram Peijnenburg voorlopig blijven
ontbreken. De voorzieningenrechter in Den Bosch heeft donderdag de eis om de levering te hervatten van de
grootgrutter verworpen. Volgens onderzoekbureau GfK is met deze uitspraak "een stuk macht verschoven van de
handel naar de fabrikanten".
AH had vorige week in een kort geding Peijnenburg gesommeerd de levering van de populaire ontbijtkoek te
hervatten. De koekmaker pleegde volgens AH contractbreuk en oefende op onfatsoenlijke wijze druk uit om
kartelafspraken te overtreden.
De rechter bleek echter niet onder de indruk van deze harde woorden. Peijnenburg stond volgens hem volledig
in zijn recht. Sinds Albert Heijn de prijzenoorlog was begonnen, bood het in zijn winkels het paradepaardje
van de koninklijke koekfabrikant ver onder de adviesprijs van 1,25 euro aan. AH was tot onder de 1 euro
gezakt en wilde, ondanks aandringen van Peijnenburg, niet omhoog.
Volgens de rechter heeft de supermarktketen bij zijn prijsstelling geen enkele rekening gehouden met de
belangen van de levensmiddelenproducent uit Geldrop. "De winkelier handelde daarmee in strijd met de eisen
van redelijkheid en billijkheid."
Directeur Johan Lokhorst van Peijnenburg was tevreden met de uitspraak. "Wij hoeven niet meer mee te werken
aan een neerwaartse spiraal van prijsdalingen die de toekomst van de ontbijtkoek in gevaar heeft
gebracht."
Een woordvoerder van Albert Heijn zei "het er niet bij te laten zitten". Het concern overweegt naar de
kartelwaakhond NMa te stappen en legt een eigen merk ontbijtkoek van 600 gram in de schappen. Volgens de
zegsman dient de uitspraak niet de belangen van de consument.
Hij kreeg steun van de koepelorganisatie van supermarkten CBL. Adjunct-directeur R. Roorda noemde het vonnis
"onbegrijpelijk". "Het is te gek voor woorden als leveranciers zelf de winkelprijs van hun producten mogen
vaststellen. De winkeliers moeten de verkoopprijzen bepalen. Dat is een fundamenteel recht en daar heeft
iedereen profijt van, niet in de laatste plaats de consument."
Marktonderzoeksbureau GfK spreekt van een nieuwe relatie tussen fabrikant en supermarkt. Joop Holla van GfK
vraagt zich af wat er gebeurt als de fabrikanten in Nederland zich verenigen. Tot op heden hebben ze nooit
een blok gevormd. "Nu is er een stuk macht verschoven van de handel naar de fabrikanten. Ik ben benieuwd of
dit wat verandert aan de prijzenoorlog."
De rechter wees er in zijn vonnis op dat de koek van Peijnenburg in de vaste winkelmand van de
Consumentenbond zit, waarmee de belangenorganisatie regelmatig prijsvergelijkingen doet. "De uitkomst daarvan
is belangrijk voor het imago van AH. Het verlies dat wordt geleden op producten in dat mandje, nemen de
supermarkten op de koop toe."
Peijnenburgs verzoek niet onder zijn adviesprijs te verkopen was volgens AH in strijd met de
mededingingsregels. Dat bezwaar geldt voor AH nog steeds. Koeleman: "Het gaat ons om het principe. We willen
niet dat een leverancier de verkoopprijs gaat bepalen. Dat weigeren we."
Volgens de rechter wogen de belangen van Peijnenburg echter zwaarder dan mogelijke schending van
mededingingsregels. Hij zag evenmin bezwaar tegen de ongebruikelijk korte termijn van drie weken waarop de
koekproducent is gestopt met leveren.
Peijnenburg liet in een e-mail van 6 december 2004 weten per 1 januari 2005 geen ontbijtkoek van 600 gram
meer te leveren. "Peijnenburg had goede reden actie te ondernemen om zijn product te beschermen", aldus de
rechter.
Hoeveel omzet Peijnenburg door de prijsverlaging en de boycot-actie is kwijtgeraakt, kon directeur Lokhorst
niet zeggen. De e-mail rept van een gemiste afzet van één miljoen koeken. Lokhorst zei te hopen
dat de uitspraak leidt tot "een goede samenwerking" met Albert Heijn. Behalve ontbijtkoek van 600 gram levert
Peijnenburg nog een kleine twintig producten aan AH.
Joop Holla van marktonderzoeksburau GfK voorziet nog wel de nodige beren op de weg na de uitspraak. "De sfeer
wordt anders. Misschien saneren ze bij Albert Heijn nu wel het hele assortiment van Peijnenburg."
(Bron: ANP)