VVD: Politiek bestel moet op de schop
23 feb 05
Het politieke systeem in Nederland moet op de schop. Dat vindt de commissie in de VVD die zich buigt over de
nieuwe koers van de partij, het Liberaal Manifest. De commissie pleit voor een gekozen premier,
een 'Permanent Onderzoeksbureau' voor de Tweede Kamer en het afslanken van de gemeentebesturen.
Eerder werd bekend dat de commissie pleit voor invoering van een vlaktaks. Het huidige progressieve
belastingsysteem, met hogere tarieven naarmate het inkomen hoger is, moet daarin plaatsmaken voor een tarief
in de inkomstenbelasting.
De commissie stelt daarnaast nu een ingrijpende vernieuwing van het politiek bestel voor. De
minister-president moet voortaan gekozen worden in plaats van benoemd en de Tweede Kamer moeten beoogde
ministers kunnen ondervragen, zoals nu al gebeurt bij eurocommissarissen. Een Permanent Onderzoeksbureau moet
gaan fungeren als een soort vaste enquêtecommissie die nauw samenwerkt met de Rekenkamer.
Op het gebied van lokale en regionale besturen pleit de commissie voor 'bestuurlijke verdunning': de
provincies in de Randstad moeten fuseren en gemeenten moeten worden heringedeeld. de gemeentelijke
herindeling. Het aantal leden in gemeenteraden en colleges van burgemeester en wethouders kan omlaag en de
gekozen burgemeester moet zijn eigen ploeg kunnen samenstellen. Gemeenten kunnen wat de commissie betreft ook
meer belasting gaan heffen ten koste van het Rijk.
In het manifest, met de titel 'Om de vrijheid', staan ook nieuwe veiligheidsmaatregelen die het vertrouwen
van de burger in de overheid moeten verbeteren. VVD-fractievoorzitter Van Aartsen zei woensdagavond in
Dordrecht tijdens de Johan de Witt-lezing dat het debat over het manifest in zijn partij de komende tijd op
gang moet komen.
Veel voorstellen in het stuk omarmt hij maar het pleidooi voor een nieuwe gemeentelijke herindeling vindt hij
geen juiste keuze. "Daar voel ik niets voor." Minister De Graaf van Bestuurlijke Vernieuwing)zei in een
reactie "hartstikke blij" te zijn dat in de VVD het denken over de verandering van het politieke systeem "op
gang is gekomen". Hij wil de discussie over een gekozen premier graag aangaan.
De D66-bewindsman wees erop dat zijn eigen partij er voorstander van is om de minister-president te kiezen.
Ook het kabinet doet er onderzoek naar, aldus De Graaf. Tijdens een tournee voor de direct door de bevolking
gekozen burgemeester in het noorden van het land zei hij tegen een gekozen commissaris van de koningin te
zijn, omdat die te ver van de burgers afstaat.
Het idee om de premier te kiezen vindt hij echter "een stuk interessanter". Voorafgaande aan verkiezingen
geven politieke partijen mensen nu al vaak het idee dat ze de premier kunnen kiezen, zei de minister. Ook de
Friese commissaris van de koningin Nijpels (VVD) zei in Heerenveen blij te zijn dat zijn partij de discussie
over staatsrechtelijke hervorming durft aan te gaan. Hij vindt dat de VVD op dit gebied intellectueel lui, te
laks en te afhoudend is geweest.
(Bron: ANP)