Nazorg overlevenden Schipholbrand blijft twistpunt

De speciale uitzettingsprocedure voor een groot deel van de 268 overlevenden van de brand in het cellencomplex op Schiphol-Oost begint vanaf maandag. Een terugkeerfunctionaris zal in overleg met een medisch team bekijken wie kan worden uitgezet naar zijn herkomstland. Bijna alle betrokken illegalen zijn inmiddels overgebracht naar 't Nieuwe Lloyd, een voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam.

Dat bleek donderdag in Tweede Kamer tijdens een derde spoeddebat over de nasleep van de Schipholbrand, waardoor elf mensen om het leven kwamen. De ministers Donner (Justitie) en Verdonk (Vreemdelingenzaken) waren zelfs voor de tweede keer binnen een week naar de Kamer geroepen om opheldering te geven over de opvang en medische behandeling van de illegale vreemdelingen. De nazorg blijft echter een twistpunt, zo bleek tijdens het debat.

Donner wilde wegens de privacywetgeving niet op omstandigheden van bepaalde personen ingaan, maar hield vol dat de opvang over het algemeen goed was en dat er altijd punten zijn die beter konden. Sommige Kamerleden die later met dezelfde personen als de ministers spraken, hoorden een heel ander verhaal.

Oppositiepartijen als de PvdA, GroenLinks, SP en de ChristenUnie bleven er bij dat de medische en psychische begeleiding tekort schiet. De laatste drie fracties vinden bovendien dat getraumatiseerde mensen sowieso niet in een detentiecentrum moeten worden opgesloten. Het CDA en de VVD steunden de versie van de bewindslieden. Coalitiegenoot D66 durfde niet te zeggen dat de opvang schromelijk tekort is geschoten, maar ook niet dat die goed was.

Volgens Donner moet voorkomen worden dat Kamerleden hem vangen op wat hij wel of niet heeft gezegd op basis van gesprekken met overlevenden. "Dan zouden we politiek over de ruggen van de slachtoffers voeren", zei hij. Ook stelde hij dat de beleving van de betrokkenen altijd anders is dan die van hulpverleners.

De minister wees erop dat deze week opnieuw met alle illegalen is gesproken, waarbij ze hun klachten konden aangeven. Als de Inspectie voor de Gezondheidszorg tijdens haar onderzoek naar de nazorg zaken tegenkomt die anders moeten, dan zal het ministerie snel actie ondernemen, aldus Donner.

Vorige week is de voormalige jeugdgevangenis 't Nieuwe Lloyd in gebruik genomen voor vreemdelingenbewaring. De minister weersprak berichten dat het gebouw niet geschikt of niet brandveilig zou zijn. Minister Verdonk zet geen mensen uit zolang ze beschikbaar moeten zijn voor de onderzoeken naar de brand. Dat zijn er circa vijftig. Maar de verhoren met hen zullen naar verwachting ook volgende week worden afgerond. Ongeveer tien overlevenden zijn inmiddels vrijwillig teruggekeerd, aldus de minister. Ze benadrukte dat vreemdelingen nog in ons land mogen blijven als het om gezondheidsredenen onverantwoord is te reizen, bijvoorbeeld als iemand volgens deskundigen een trauma heeft.

Tot en met woensdag zijn 31 uitspraken bij diverse rechtbanken gedaan over de bewaring van de betrokken illegalen, meldde Donner donderdag. Daarvan zijn dertien zaken gegrond verklaard om uiteenlopende redenen. De minister is in beroep gegaan tegen die uitspraken die verband houden met de betwiste nazorg.

Van de 268 personen die tijdens de brand op 27 oktober op Schiphol-Oost zaten, werden 130 overgebracht naar Zeist, 96 naar Rotterdam en acht naar het bureau van de Koninklijke Marechaussee. Achttien drugskoeriers gingen naar een ander gebouw op Schiphol-Oost in verband met de aanwezigheid van speciale toiletten. Vijf personen ontsnapten.

In tachtig gemeenten werden donderdagavond Schipholwakes gehouden, ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de brand. Daarbij waren naar schatting tussen de 7500 en 8000 mensen aanwezig. In Nijmegen werd ook stilgestaan bij de dinsdag vermoorde activist Louis Sévèke. Hij was lid van het platform Breed Pardon, een van de organisatoren van de wake.

(Bron: ANP)