Kabinet: veiligheid Uruzgan 'aanzienlijk verslechterd'

De veiligheidssituatie in Uruzgan, de Afghaanse provincie waar vanaf deze zomer duizenden Nederlandse militairen actief zullen zijn, is de afgelopen periode "aanzienlijk verslechterd".

Dat heeft het kabinet dinsdag aan de Tweede Kamer geschreven. De MIVD, de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, rapporteert een aanzienlijke stijging van het aantal (zelfmoord)aanslagen, hinderlagen en aanvallen van talibanstrijders sinds begin februari 2006.

De Taliban zijn steeds beter georganiseerd en ze zijn in een steeds groter gebied in Uruzgan actief, aldus het kabinet in de brief aan de Kamer.

Om de veiligheid te verhogen heeft minister Kamp (Defensie) besloten kleine onbemande verkenningsvliegtuigjes aan te schaffen die boven Uruzgan kunnen vliegen. Eerder besloot hij al tot het sturen van extra pantserwielvoertuigen, zware pantserhouwitsers en nachtzichtapparatuur voor de Cougar transporthelikopters.

GroenLinks wil zo snel mogelijk een spoeddebat met de ministers over de situatie in Uruzgan. "Het lijkt er op dat het karakter van de missie nu verandert", aldus Kamerlid Karimi. De stijging van het geweld in Uruzgan is volgens de MIVD niet alleen te verklaren door het jaarlijkse fenomeen van de terroristen die na de koude winter in de lente de wapens weer oppakken. Het lijkt er op dat de Taliban zich steeds beter organiseren en effectiever omgaan met verbindingssystemen en wapens.

De Taliban worden ook steeds sterker in andere provincies in het zuiden van Afghanistan, zoals Helmand, Kandahar en Zabul. In Uruzgan, de provincie waar nu enige tientallen Nederlandse militairen bezig zijn de komst van de ontplooiingsmacht en later de hoofdmacht voor te bereiden, dreigt nu zelfs een situatie waarin zowel het westen als ook het oosten van de provincie feitelijk in handen zijn van de Taliban.

Nederland is nu met de NAVO in overleg over hoe moet worden omgegaan met de gevaren in Uruzgan. De ministers Kamp, Bot (Buitenlandse Zaken) en Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) hopen dat de komst van de nieuwe gouverneur, een oud-minister uit het Talibanregime, uiteindelijk leidt tot een beter bestuur.

Maar het kan ook leiden tot een nog verdere - tijdelijke - verslechtering. De onveiligheid in Uruzgan was een belangrijke zorg voor de Tweede Kamer voordat ze instemde met de missie. Coalitiepartij D66 was vanwege de onveiligheid niet overtuigd van de kans op een succesvolle missie. De tegenstem leidde uiteindelijk tot het aftreden van D66-leider Dittrich.

Het aantal Nederlandse militairen dat vanaf augustus operationeel is, ligt met 1400 nog 200 man hoger dan eerder gepland. Dat komt doordat ook de zes Apache-helikopters inclusief bemanning op de grootste Nederlandse basis in Tarin Kowt worden gestationeerd.

In de opbouwfase zal er een moment zijn dat er 2000 Nederlanders in Uruzgan actief zijn van zowel de opbouweenheid als de echte operationele ISAF-eenheid. De kosten van de hele missie stijgen inmiddels fors, vooral door de extra veiligheidsmaatregelen.

Het kabinet gaat er nu vanuit dat de hele operatie tussen de 380 en 410 miljoen euro gaat kosten. Dit is 90 tot 100 miljoen euro meer dan eerder was geraamd.

(Bron: ANP)