Leugens Hirsi Ali leiden tot kabinetscrisis

De leugens van Ayaan Hirsi Ali bij haar asielaanvraag in 1992 hebben veertien jaar later geleid tot een politieke crisis in Den Haag.

Hoewel velen al jaren wisten dat ze over haar identiteit had gelogen, kwam de zaak in mei plotseling in een stroomversnelling na haar uitlatingen in het televisieprogramma Zembla. Een chronologisch overzicht:

- Ayaan Hirsi Ali uit Somalië verkrijgt in augustus 1997 het Nederlanderschap. Vijf jaar eerder was ze als vluchteling toegelaten.

- Hirsi Ali zegt in september 2002 in het televisieprogramma Barend en Van Dorp dat ze bij haar asielaanvraag gelogen heeft over haar identiteit. Een maand later plaatst de VVD haar op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen.

- De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND verricht een klein onderzoek naar Hirsi Ali, maar ziet geen onregelmatigheden in het asieldossier. Intern is er overleg, maar nadere actie wordt niet nodig geacht.

- De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) informeert in december 2002 toenmalig VVD-partijvoorzitter Bas Eenhoorn over mogelijke gevolgen van een onterechte naturalisatie van Hirsi Ali. Dat gebeurt op verzoek van VVD-minister Johan Remkes, die verantwoordelijk is voor de AIVD.

- De tv-rubriek Zembla wijdt op 11 mei 2006 een uitzending aan het verleden van Hirsi Ali. Het VVD-Kamerlid zegt daarin dat ze destijds een andere naam, leeftijd en vluchtland heeft opgegeven. Voor minister Rita Verdonk (Vreemdelingenzaken) is dat nieuw en ze vindt dat zo expliciet dat ze er niet omheen kan en actie moet ondernemen.

- Verdonk licht op de avond van 15 mei enkele partijgenoten, onder wie vicepremier Gerrit Zalm en Kamervoorzitter Frans Weisglas, in over de problemen met de naturalisatie van Hirsi Ali. Ook stelt ze in een brief aan de Kamer dat vooralsnog moet worden aangenomen dat Hirsi Ali geacht wordt het Nederlanderschap niet te hebben verkregen. De politica krijgt zes weken de tijd om zich te verweren.

- Hirsi Ali kondigt op 16 mei tijdens een emotionele persconferentie aan dat ze per direct haar Kamerlidmaatschap beëindigt. In een langdurig spoeddebat later die dag moet Verdonk zich verantwoorden voor haar snelle besluit. De Kamer dwingt haar de naturalisatie van Hirsi Ali opnieuw te onderzoeken.

- Verdonk maakt afgelopen dinsdag (27 juni) bekend dat Hirsi Ali toch Nederlandse is en blijft. Ze mocht de naam Ali rechtmatig gebruiken en heeft dus eigenlijk nooit gelogen. Hirsi Ali erkent in een verklaring dat ze Verdonk op het verkeerde been heeft gezet. De bewindsvrouw zegt dat Hirsi Ali de affaire rond haar paspoort helemaal aan zichzelf te wijten heeft.

- Een spoeddebat, dat woensdagavond (28 juni) begint, loopt donderdagochtend vroeg uit op een politieke crisis. D66 zegt het vertrouwen in Verdonk op. De motie van afkeuring van de oppositie tegen de minister verwerft echter geen meerderheid.

- Het kabinet stelt donderdagmiddag dat de afgewezen motie geen gevolgen heeft voor zijn functioneren. De D66-fractie trekt vervolgens haar politieke steun aan het kabinet in. Niet lang daarna valt de regering. Premier Jan Peter Balkenende kondigt aan dat na het aftreden van de D66-bewindslieden Laurens Jan Brinkhorst, Alexander Pechtold en Medy van der Laan alle kabinetsleden hun portefeuilles ter beschikking stellen.

(Bron: ANP)