Politiek wil opheldering over mishandeling Iraakse gevangenen
17 nov 06
De Tweede Kamer wil snel opheldering over berichten over martelingen of mishandeling van Iraakse gevangenen door Nederlandse officieren.
Dit zou november 2003 zijn gebeurd in de Zuid-Iraakse provincie al-Muthanna. De PvdA en GroenLinks dringen
aan op een parlementair onderzoek. D66 wil maandag een spoeddebat. Minister-president Jan Peter Balkenende
reageerde geschokt en wil snel duidelijkheid.
Minister Henk Kamp van Defensie wil pas in de loop van vrijdag reageren op het bericht dat Nederlandse
militairen in 2003 Iraakse verdachten hebben mishandeld of zelfs gemarteld. "Ik kan nu geen antwoord geven,
ik moet eerst beschikken over de basisfeiten", zei hij kort voor de wekelijkse vergadering van de
ministerraad. "Dit kan natuurlijk niet. Men mag zich nooit verlagen tot dit soort praktijken", zei minister
Bot (Buitenlandse Zaken).
De Volkskrant berichtte vrijdag over de misstanden bij de
verhoren. Een woordvoerder van het ministerie van Defensie bevestigde dat leden van de Militaire Inlichtingen
en Veiligheidsdienst (MIVD) bij verhoren in het najaar van 2003 de regels hebben overtreden bij het verhoor
van verdachten in Irak.
Daarbij was geen juridisch adviseur aanwezig en de verdachten zouden tijdens de ondervraging gedwongen zijn
een zwarte bril te dragen, waardoor ze niets zagen. Irakezen zouden zijn blootgesteld aan fel licht en lawaai
en ook zouden Nederlandse militairen hen langdurig uit de slaap hebben gehouden door hen nat te spuiten. De
bataljonscommandant heeft volgens de Volkskrant de voorvallen bij de marechaussee gemeld, alleen is het
advies van de marechaussee om aangifte te doen niet opgevolgd. Het Openbaar Ministerie (OM) in Arnhem zoekt
vrijdag uit of de mogelijke misstanden in Irak bij de afdeling Militaire Zakenbekend waren.
De politiek wil zo snel mogelijk duidelijkheid over de mogelijke mishandelingen. GroenLinks is verbijsterd,
zeker omdat de partij in mei 2004 in Kamervragen heeft verzocht na te gaan of er bij de Nederlandse
commandanten of militairen iets bekend was over de mishandeling van gevangengenomen Irakezen in de provincie
Al-Muthanna. Toen meldde de regering dat er "niets bekend" was over mishandeling van gevangenen door
militairen. Fractieleider Femke Halsema dringt aan op een parlementair onderzoek en wil dat alle politieke
partijen voor overleg terugkeren van verkiezingsreces. D66 vraagt om een spoeddebat maandag.
Ook de PvdA wil een parlementair onderzoek. "De geur van de doofpot stijgt hier op", stelde PvdA-leider
Wouter Bos vast voor Radio 1. VVD en CDA willen eerst meer duidelijkheid van minister Henk Kamp van Defensie
over de berichten over marteling of mishandeling, voordat de partijen aandringen op een parlementair
onderzoek. Henk Jan Ormel van het CDA vindt dat Kamp snel met feiten moet komen en roept hem op om zelf een
onafhankelijk onderzoek in te stellen.
De militaire vakbond AFMP gaat er van uit dat het ministerie van Defensie al langer op de hoogte is geweest
van mogelijke martelingen door Nederlandse militairen in Irak. "Dit kan niet hebben plaatsgevonden zonder dat
leidinggevenden op de hoogte waren. We vragen ons af wat precies de rol geweest is van de Koninklijke
Marechaussee, de politieke leiding en dan met name minister Henk Kamp van Defensie", aldus voorzitter Wim van
den Burg. Volgens de voorman was zijn bond tot donderdag niet op de hoogte gebracht van mogelijk wangedrag
door Nederlandse officieren in Irak in 2003.
(Bron: ANP)