Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Geheim akkoord NAVO en VS over CIA-kampen

8 jun 07

Een geheim akkoord tussen de Verenigde Staten en de NAVO maakte het mogelijk dat de Amerikaanse inlichtingendienst CIA terreurverdachten in geheime gevangenissen in Europa kon opsluiten.

Dat heeft de Zwitser Dick Marty vrijdag laten weten. Marty leidde voor de Raad van Europa een onderzoek naar geheime detentiecentra voor terreurverdachten.

Roemenië en Polen blijven tegenspreken dat er op hun grondgebied geheime CIA-kampen hebben bestaan waar terreurverdachten werden opgesloten, ondervraagd en gemarteld.

In een toelichting op het tweede rapport van de Raad van Europa over illegale activiteiten van de CIA in Europa stelde Marty dat er zowel openbare als geheime samenwerkingsverbanden tot stand zijn gekomen tussen de VS en de lidstaten van de NAVO op basis van een akkoord van 4 oktober 2001. Dat akkoord diende ook als basis voor bilaterale overeenkomsten, aldus Marty.

Het akkoord moest na de aanslagen van 11 september 2001 op Washington en New York illegale praktijken van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA mogelijk maken zoals de ontvoering van terreurverdachten en hun detentie op geheime locaties. De NAVO-landen stelden hun luchtruim open voor Amerikaanse vliegtuigen en garandeerden de toegang tot hun havens en vliegvelden.

De CIA runde volgens de parlementariër Marty van 2003 tot 2005 geheime detentiekampen in het noordoosten van Polen en zuidoosten van Roemenië. Ze maakten volgens hem deel uit van een "mondiaal spinnenweb" van detenties en illegale transporten rond de wereld door de Verenigde Staten en zijn partners na de aanslagen van 9/11 door het terreurnetwerk al-Qaeda van Osama bin Laden.

In het detentiekamp in Polen werden zeker acht terreurverdachten vastgehouden en ondervraagd, aldus de Zwitser. Het ging onder anderen om Abu Zubaydah, een naaste medewerker van Osama bin Laden, en Kalid Sheikh Mohammed, het vermeende brein achter de aanslagen met vliegtuigen op het World Trade Center en het Pentagon. Sommigen werden jarenlang vastgehouden en onderworpen aan een "vernederende behandeling of zogenoemde versterkte ondervragingstactieken, voornamelijk een eufemisme voor een soort van martelen", aldus Marty.

Marty zei op basis van gesprekken met dertig voormalige en nog dienende agenten van inlichtingendiensten in de VS en Europa dat de geheime gevangenissen van de CIA waren opgezet als Europees equivalent van de omstreden detentiekamp voor terreurverdachten op Guantánamo Bay. Hij zei dat de CIA ook nog geheime detentielocaties heeft op het eiland Diego Garcia en in Thailand.

 
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief