Graven naar de miljoenen van Freddy Heineken

Een flink deel van de Heineken-miljoenen is nooit gevonden. Na bijna 25 jaar is justitie de zes tot acht miljoen gulden op het spoor. Witgewassen via vier panden op de Wallen.

Het kostte hem twee nachten graven in een park in Parijs. Maar toen vond Thomas van der Bijl in het vroege voorjaar van 1986 waar de politie al ruim twee jaar naar zocht: de verdwenen Heineken-miljoenen. Verborgen in met plastic gevoerde tassen, vlakbij een boom waarin de ontvoerders Cor van Hout en Willem Holleeder een grote 'M' hadden gegraveerd.

Het ging om ongeveer zes miljoen gulden (2,7 miljoen euro), een deel van het totale losgeld van 35 miljoen gulden dat eind 1983 was betaald voor de vrijlating van biermagnaat Freddy Heineken en diens chauffeur Ab Doderer. Holleeder en Van Hout hadden het begraven vlak nadat ze Nederland eind november 1983 waren ontvlucht in de zwarte Golf GTI van Van der Bijl. Nu groef Van der Bijl, in criminele kringen bekend als 'de klusjesman' van de beide ontvoerders, het kapitaal weer op. Nadat hij de miljoenen, deels in kleine hoeveelheden buitenlandse valuta had omgewisseld, leverde Van der Bijl het geld af bij een andere vriend van het Heinekenduo: Rob G., alias de bouwvakker.

Twintig jaar later staat één van de meest geruchtmakende misdaden uit de Nederlandse geschiedenis opnieuw in de schijnwerpers. Vandaag zijn enkele hoofdpersonen die Van Hout en Holleeder zouden hebben geholpen bij het beleggen van de verdwenen Heinekenmiljoenen, opgepakt op verdenking van witwassen. Hoofdverdachte is Rob G., ook wel de vijfde ontvoerder genoemd omdat hij in 1983 al enige tijd vastzat op verdenking van betrokkenheid bij de ontvoering. Daarnaast worden de erven van Cor van Hout verdacht van valse aangifte van de successierechten na de gewelddadige dood van Van Hout in 2003. Justitie vermoedt dat de weduwe van Cor - Sonja van Hout-Holleeder, de zus van Willem - bezittingen heeft verzwegen. Het gaat daarbij om een aantal prostitutiepanden op de Achterdam in Alkmaar.

Aan de hand van vertrouwelijke justitiestukken en verklaringen kan inmiddels, bijna 25 jaar na dato, vrij nauwkeurig worden gereconstrueerd waar de Heineken miljoenen gebleven zijn. Justitie hoopt te kunnen bewijzen wat al jaren als waarheid rondgaat in de Amsterdamse onderwereld: na het uitzitten van hun straf voor de ontvoering hebben Cor van Hout en Willem Holleeder hun latere criminele activiteiten gefinancierd met het losgeld voor de ontvoering van de biermagnaat.

Belangrijk nieuw bewijsmateriaal bij de reconstructie is de getuigenis van Thomas van der Bijl, de man die twee nachten groef in het bos bij Parijs, maar later tegenover de Amsterdamse recherche waardevolle informatie gaf. Vorig jaar werd de kroegbaas voor zijn café De Hallen vermoord nadat was uitgelekt dat hij belastende verklaringen had afgelegd over betrokkenheid van Holleeder bij afpersing van vastgoedhandelaren en liquidaties in de onderwereld.

Op 2 januari 1992, Willem Holleeder en Cor van Hout hadden hun straf voor de ontvoering er net opzitten, kocht Rob G. een belangrijk deel van de erfenis van zwarte Joop de Vries, de in 1986 overleden koning van de Wallen. Het ging om onder andere twee gokhallen, het Erotisch Museum en sekstheater Casa Rosso. Voor deze bedrijven en een aantal panden op de Wallen betaalde Rob G. 12,5 miljoen gulden, (5,7 miljoen euro). G. voldeed de rekening voor het grootste deel in contanten via zijn bedrijf, Beleggingsmaatschappij Brouwersgracht, dat hij hiervoor een lening verstrekte uit zijn privévermogen. G., die zijn bijnaam bouwvakker dankte aan de verkoop van een aantal bouwmarkten, tikte negen miljoen gulden contant af. Zitten in dit bedrag de contanten die Thomas van der Bijl had opgegraven in Parijs om ze daarna aan G. te geven? Werden hier de Heineken-miljoenen witgewassen?

Justitie denkt van wel. G. ontkende dat, toen hij daarover in 1998 werd gehoord: "Ik heb nooit enig vermogen van Van Hout of Holleeder in beheer gehad."

G. bevestigde wel dat Willem Holleeder nauw bij de transactie betrokken was. "Willem heeft mij geattendeerd op de mogelijkheid om Casa Rosso te kopen. Hij kende de weduwe De Vries." Holleeder kreeg provisie voor de tip, en ging bij de gokhallen van Rob G. aan de slag. In 1995 begon Holleeder voor zichzelf en huurde hij via zijn bedrijf Fa. Naris het Erotisch Museum - van Rob G.

Tijdens een grootschalig justitieel onderzoek in 1996 naar Van Hout en Holleeder concludeerde de politie dat Holleeder "feitelijk leidinggevende was van het Casa Rosso-Imperium." Uit afgeluisterde telefoongesprekken bleek dat Holleeder veel contact onderhield met het personeel van de twee gokhallen en dat hij mensen instrueerde. Dat beeld werd bevestigd door een getuige die telefoontoestellen installeerde in prostitutiepanden in Amsterdam en Alkmaar. "Ik zal u de bedrijven van Van Hout en Holleeder noemen: Casa Rosso, Bananenbar, het Erotisch Museum en gokhallen Molensteeg en Buddy Buddy."

Rob G. trok zich in 1996 geheel terug en verkocht al zijn belangen, zo blijkt uit een serie verkoopaktes die tussen 26 september en 1 oktober 1996 bij verschillende notarissen passeerden. Tegenover de politie zou G. later verklaren dat hij "letterlijk ziek" was geworden van de stress. Op de achtergrond speelde op dat moment een hoogoplopende ruzie tussen Van Hout en Holleeder. Volgens de politie hebben Van Hout, Holleeder en G. in die tijd hun belangen verdeeld. Het sekstheater Casa Rosso en het Erotisch Museum werden verkocht aan pornobaas Charles Geerts. Willem Holleeder kreeg de gokhallen op de Wallen en Cor van Hout trok alle prostitutiepanden in Alkmaar naar zich toe.

Na de boedelscheiding werden de Wallen voor Willem Holleeder de uitvalsbasis voor zijn nieuwe onderneming. Holleeder raakte bevriend met vastgoedhandelaar Willem Endstra. Ze gingen samen in zaken. Zo financierde Endstra in 1998 de panden waarin Holleeders gokhallen zijn gevestigd. Die panden, de Molensteeg 1 en Oude Zijds Achterburgwal 30, zou Endstra in 2002 onder dreiging weer terug hebben moeten verkopen aan Holleeder zonder dat de hypotheek werd afgelost.

Toen de Heinekenontvoerder op 30 januari 2006 werd gearresteerd op verdenking van de afpersing van Endstra, werd op die panden meteen beslag gelegd. Het zijn dezelfde panden die Rob G. al in 1992 kocht met, zo vermoeden justitie en politie, de verdwenen Heinekenmiljoenen.

(Bron: Jan Meeus/NRC Handelsblad)