Pleidooi voor verplicht bod aandeelhouder

Nederlandse aandeelhouders leggen zich niet langer klakkeloos neer bij de plannen van een bestuur van een bedrijf. Ze zijn assertief en streven hun eigen belangen na.

Bekijk het debat in delen (Windows Media Player)
Debat deel I
Debat deel II
Debat deel III

Uitgever VNU geldt als het eerste Nederlandse bedrijf waarbij aandeelhouders een belangrijke strategische beslissing van het bestuur afkeurden. Wat volgde was een hevige confrontatie tussen bestuur en aandeelhouders en de uiteindelijke overname van VNU in 2006.

Rob van den Bergh, voormalig topman bij VNU en nu Commissaris bij ABN Amro: "Bedrijven staan onder toenemende druk van aandeelhouders. Het korte termijn denken staat bij hen centraal: ik moet nu geld maken. Wat doet de beurs, daar gaat het om."

Professor Arnold Heertje beaamt dat de machtspositie van aandeelhouders zeer is versterkt: "Het Nederlandse bedrijfsleven is te kwetsbaar is geworden. Het belang van de consument en werknemers schiet tekort ten opzichte van de machtspositie van aandeelhouders."

Kwaliteit versus kwantiteit
Volgens Heertje zou de Raad van Commissarissen binnen bedrijven een sterkere positie moeten innemen. "Aandeelhouders richten zich op de korte termijn en op kwantiteit. Er moet een slag worden gemaakt naar meer kwaliteit. Het is de taak van de Raad van Commissarissen om zich meer op kwaliteit te richten."

SP-Tweede Kamerlid Ewout Irrgang vindt dat dan eveneens de samenstelling van de Raad van Commissarisen moet veranderen: "Nu zijn dat oude mannen op leeftijd. Er moeten meer vrouwen en jonge mensen in zo'n Raad. Moet niet hetzelfde kliekje zijn."

Rol van de overheid
Is er ook nog een taak voor de regering weggelegd? Bijvoorbeeld in de vorm van een gouden aandeel voor de overheid?

VVD-Tweede Kamerlid Frans Weekers pleit alleen voor een dergelijk vetorecht van de Nederlandse overheid als er sprake is van een publiek belang. "Als het gaat het om electriciteit bijvoorbeeld, dat moet niet in vreemde handen vallen."

Van den Bergh staat sceptisch tegenover de invloed van overheidsmaatregelen: "We hebben het over globale ondernemingen die opereren in een internationale omgeving. Als je als Nederland maatregelen neemt, heeft dat weinig zin."

Professor Heertje ten slotte gelooft meer in de 'dynamiek van de samenleving'. Hij is optimistisch over de toekomst: "De huidige focus op de korte termijn is niet onomkeerbaar. Op Europees niveau en wereldwijd zullen mechanismen op gang komen die de machtsverhoudingen zullen wijzigen."

Bekijk het debat in delen (Windows Media Player)
Debat deel I
Debat deel II
Debat deel III