Onverantwoorde risico's in probiotica-onderzoek?
5 apr 08
De proef met het middel probiotica was voor de artsen een nachtmerrie die werkelijkheid werd.
Een groep ernstig zieke patiënten met een acute alvleesklier-ontsteking kreeg als experiment
ontstekingsremmende bacteriën toegediend, probiotica. Maar toen de onderzoeksresultaten bij het Utrechts
Medisch Centrum (UMC) binnenkwamen bleek tot ieders schrik dat door de probiotica
extra patiënten zijn
overleden.
Als het probiotica-onderzoek anders was opgezet, en alle sterfgevallen waren gemeld aan de
toetsingscommissie, dan waren er vijf tot tien mensen minder overleden. Dat zegt hoogleraar statistiek
Richard Gill. De onderzoekers hebben volgens hem de wetenschappelijke resultaten zwaarder laten wegen dan de
mogelijke risico's voor de patiënten.
Zij kozen voor een drievoudig blinde proef, terwijl dubbelblind levens had kunnen redden. Nu wist niemand
welke patiënten de probiotica kregen toegediend en welke patiënten niet; ook de commissie die
toezicht hield op het onderzoek wist dat niet. Gill denkt dat het onderzoek eerder gestopt zou zijn als die
commissie wel inzage zou hebben gehad.
Driehonderd patiënten in vijftien Nederlandse ziekenhuizen deden mee aan de proef. Eind januari, na
afloop van het onderzoek, bleek dat door de probiotica juist meer patiënten overleden zijn.
NOVA sprak ook met patiënten die kritiek hebben op de manier waarop hen om toestemming voor het
onderzoek is gevraagd. De patiënten zijn van mening dat ze niet in staat waren te beslissen en sommigen
kunnen zich niet herinneren dat ze toestemming gegeven hebben. De familie van één van de
overleden patiënten uit de probiotica-groep, eist schadevergoeding.
Professor Hein
Gooszen, leider van het onderzoek, reageert in de studio.