Drachtige geiten geruimd op Q-koortsbedrijven

In het belang van de volksgezondheid komt er een rigoreuze ruiming van geiten en schapen op bedrijven met Q-koorts: ruim 35-duizend dieren worden afgemaakt. Alle drachtige geiten op besmette bedrijven worden geruimd, ook de gezonde.

Dat hebben de ministers Gerda Verburg van Landbouw en Ab Klink van Volksgezondheid besloten.

Advies
Eerder wilden beide ministers gevaccineerde en niet-gevaccineerde bedrijven anders behandelen, maar op basis van het aanvullend advies dat is gevraagd aan deskundigen, is daarvan afgeweken.

Bescherming
Het ruimen van alle drachtige dieren op besmette bedrijven, geeft volgens de deskundigen onder leiding van Roel Coutinho van het RIVM, de hoogste bescherming voor de volksgezondheid. Omdat besmette dieren de Q-koorts bacterie Coxiella Burnettii niet voortdurend uitscheiden, kunnen met het testen veel besmette dieren over het hoofd worden gezien, waardoor tijdens het komende lammerseizoen toch veel bacteriën in het milieu kunnen worden gebracht.

Effect
Verder is nog niet bekend hoe groot het daadwerkelijke effect is van de verplichte vaccinatie eerder dit jaar. Hoewel de eerste resultaten positief zijn, kan dit pas worden geëvalueerd na het lammerseizoen van 2010. Door de beperkte beschikbaarheid van het vaccin kon in 2009 slechts een gedeelte van de geiten in Nederland gevaccineerd worden. De deskundigen menen dat besmette bedrijven tijdens het komende lammerseizoen daarom toch nog een te groot risico kunnen vormen voor de volksgezondheid.

Bokken
De ministers Verburg en Klink willen de risico’s verkleinen en hebben daarom besloten tot het preventief ruimen van alle mogelijk besmette drachtige dieren. Ook alle bokken zullen worden gedood, omdat ze de besmetting kunnen overbrengen via sperma. Niet drachtige dieren op besmette bedrijven worden gespaard: zij worden gevaccineerd en voor de dieren geldt een levenslang fokverbod.

Fokverbod en moratorium
Verder wordt een algemeen fokverbod ingesteld voor alle bedrijven met melkgeiten of –schapen. Reden is dat bedrijven die nu niet-besmet lijken in de loop van de komende maanden toch besmet blijken te zijn, omdat de dieren niet voortdurend de bacterie uitscheiden. Van deze bedrijven is het niet wenselijk dat die uitbreiden. Het fokverbod is van toepassing tot 1 juli 2010.

Nederland
Ook wordt het moratorium dat al gold binnen de cirkels van vijf kilometer uitgebreid tot heel Nederland. Er mogen bij de bedrijven alleen gevaccineerde dieren worden aangevoerd, maar niet meer dan het plafond dat bij de novembertelling is vastgesteld. Dat betekent dat geen van de melkgeiten- en melkschapenbedrijven in Nederland kunnen uitbreiden.

Brief
Dat hebben beide ministers vandaag in een brief aan de Tweede Kamer laten weten. Bij de brief is ook het aanvullende deskundigenadvies meegestuurd evenals een kaartje met adressenlijst van de besmette bedrijven. De bewoners in de 5-kilometerzone en de burgemeesters van gemeenten waarin zich een besmet bedrijf bevindt, worden ook zo snel mogelijk geïnformeerd over de nieuwe maatregelen.

Ruimen
De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) begint maandag 21 december met het ruimen van drachtige dieren op besmette bedrijven. Bedrijven die als eerste lammeren zijn het eerste aan de beurt. Er wordt niet geruimd tijdens de kerstdagen en de jaarwisseling.

Injecties
De dieren worden gedood met een injectie, zowel voor de geiten als voor de ongeboren vrucht is dit de meest welzijnsvriendelijke manier van doden. De injecties worden toegediend op de bedrijven zelf omdat het transporteren naar slachthuis onaanvaardbaar is uit oogpunt van volksgezondheid en dierenwelzijn.

Zwart
De geitenboeren zijn ontgoocheld, LTO-Nederland spreekt van het zwartste scenario. Minister Verburg kwam het de boeren zelf vertellen, vanmiddag in Wijchen, en NOVA was daarbij. Verder een reactie van Albert Jan Maat, voorzitter van LTO-Nederland.

Bekijk hier de lijst met alle besmette bedrijven.