Dit is het NOVA-archief. Vind en bekijk de NOVA-reportages, dossiers, en opinie-artikelen.

Exit Tariq Ramadan

21 AUG 09

En dus scheiden de wegen van Rotterdam en Tariq Ramadan. Het zat er aan te komen. De gemeente zat al een tijdje in zijn maag met de omstreden arabist en islamoloog, die nog geen twee jaar geleden werd binnengehaald als bruggenbouwer.


Twijfel
Al in april verklaarde Ahmed Aboutaleb, nog maar net aangetreden als burgemeester, niet gelukkig te zijn met Ramadan als gemeentelijk islamadviseur. Nooit meer, was toen zijn conclusie. Toen waren het ambivalente uitspraken over de positie van homo’s en vrouwen, opgedist door de Gay Krant, die twijfel zaaiden over Ramadan.

Iran
Vier maanden later heeft zelfs Groen Links het hoofd in de schoot gelegd en is er een abrupt einde gemaakt aan de moeizame verbintenis, die officieel nog liep tot 2011. Directe aanleiding voor de breuk is Ramadan’s optreden als presentator voor Press TV, een Engelstalige, door Iran gefinancierde zender die hem de ruimte biedt voor een eigen discussieprogramma. Het heeft er alle schijn van dat de gemeente daarin een stok vond om de hond te slaan. Hoe anders te verklaren dat de gemeente het ontslag haastig naar buiten bracht, nog voordat Ramadan zelf op zijn werk voor Press TV was aangesproken?

Agenda
Volgens zijn felste tegenstanders - in Rotterdam vooral te vinden in kringen van de Fortunisten - is Tariq Ramadan een wolf in schaapskleren. Zijn werk voor de Iraanse zender zou daar het definitieve bewijs voor leveren. Een nogal paranoïde opvatting, die de man een duistere macht toedicht waar hij niet over beschikt. Er is geen enkele reden aan te nemen dat de Egyptische Zwitser meer is dan een zoekende intellectueel, die streeft naar harmonie tussen de culturen die hem hebben gevormd. Als hij al een agenda heeft, dan ligt die op straat. Ramadan geniet van zijn publieke rol, zoals is gebleken in Rotterdam, en heeft ook van zijn optreden voor Press TV nooit een geheim gemaakt.

Ideale figuur
Met zijn talent voor talen en publiciteit heeft de eloquente Ramadan een opvallende rol verworven in het openbare debat over de islam in Europa. Je hoeft het niet met hem eens te zijn om dat vast te stellen. De man mag dan omstreden zijn; hij is hoe dan ook het boegbeeld van een moderne, of zo u wilt westerse, versie van de islam. Maar daarmee is hij nog niet de ideale figuur om bruggen te bouwen tussen de bevolkingsgroepen in een etnisch en politiek zo verdeelde stad als Rotterdam. Die rol kan Aboutaleb als burgemeester beter vervullen, en niet alleen omdat hij in tegenstelling tot Ramadan de Nederlandse taal machtig is. Het bewaren van de lieve vrede in Spangen en Pendrecht vraagt in eerste en laatste instantie om praktisch politiek handelen; niet om een debat op intellectueel niveau.

Reputatieschade
Wie Tariq Ramadan inhuurt, respecteert zijn opvattingen en kan niet bij voortduring zijn integriteit ter discussie stellen. Door hem te presenteren als bruggenbouwer heeft Rotterdam de problemen over zichzelf afgeroepen. Dat opende de deur voor permanente toetsing van zijn uitspraken en optredens aan de compromisloze opvattingen van met name de gemeentelijke oppositiepartijen. Nu het, bijna onvermijdelijk, tot een breuk is gekomen, ziet Ramadan dan ook reden het stadsbestuur aan te klagen wegens opgelopen reputatieschade.

Loze woorden
Die schade had nog mee kunnen vallen, als Ramadan niet ook per direct zou zijn ontslagen als gasthoogleraar aan de Erasmus Universiteit (EUR). In april sprak het universiteitsbestuur nog zijn tevredenheid uit over zijn rol. Het zag in de commotie rond de Gay Krant-citaten geen reden het contract niet te verlengen. Want, zo stond in het universiteitsblad te lezen, "de EUR beschouwt zichzelf als academische vrijplaats voor wetenschappers, waar onderzoek en debat wordt gestimuleerd". Het blijken loze woorden, nu Ramadan zelfs niet de kans krijgt de discussie over zijn optreden voor Press TV aan te gaan.

Helderheid
Het ligt voor de hand te veronderstellen dat het universiteitsbestuur is gezwicht voor druk vanuit het stadhuis, aangezien de leerstoel Burgerschap en Identiteit door de gemeente wordt gefinancierd. Daar zal helderheid over moeten komen. Helderheid die Ramadan wellicht zelf kan afdwingen met de door hem aangekondigde juridische procedure.

Hoofdredactioneel commentaar


Naar boven

Tags:
Tariq Ramadan,
Hoofdredactioneel commentaar
 

Extra Informatie

  •  
  •  

Het NOVA Archief

Vind en bekijk de reportages die zijn uitgezonden in NOVA in het NOVA-archief.

NOVA Archief