Spinnen en naaien

Een jaar na de opening van het tuchthuis aan de Amsterdamse Heiligeweg voor mannen werd in 1597 het voormalige Sint-Ursulaklooster aan de Oudezijds Achterburgwal ingericht als tuchthuis voor vrouwen, veelal prostituees, dievegges en heelsters.

Boven de toegangspoort stond de tekst ‘Om schamele meyskens, maegden en vrouwen t bedelen, leechgaen en doolwech te schuwen, is dit spinhuis hier ghesticht’. Net als de mannen werden ze aan het werk gezet: spinnen en naaien voor de plaatselijke linnenweverij. Vandaar de naam ‘spinhuis’.

In tegenstelling tot de mannen zaten de vrouwen met z'n allen in grote, met tralies beveiligde zalen. H.P. Schouten tekende in 1783 het interieur van het Spinhuis in Amsterdam. De vrouwen zitten aan weerskanten van een verhoging waar de opzichteres controleert of er wel hard genoeg wordt gewerkt. Achter het hek links konden de bezoekers naar binnen kijken.

In 1643 brandde het gebouw af, maar twee jaar later werd op dezelfde plek een nieuw spinhuis gebouwd. Nu maakt het gebouw deel uit van de Universiteit van Amsterdam. 

Op het schilderij de regenten van het Spinhuis en Nieuwe Werkhuis in Amsterdam, in 1669 geportretteerd door de Amsterdamse schilder Karel Dujardin (1626-1678). Afgebeeld zijn: Michiel Tielensz, Joris Croock, Hendrik Becker, Joannes Commelin, Willem Muilman de Jonge en een diender.

Leidse drapiers

Leiden telt in deze eeuw honderden drapiers: textielondernemers die lakense stoffen laten maken en ze vervolgens verhandelen.

Relevante tijdvakken