Boekdrukken in de zeventiende eeuw

Voor boekdrukkers was Amsterdam in deze tijd het centrum van de wereld.

In de zeventiende eeuw was de Republiek zeer welvarend. Amsterdam was één van de belangrijkste handelscentra. Schepen van over de hele wereld kwamen Amsterdam binnen met allerhande handelswaar: van specerijen tot hout, van aardewerk tot stoffen. Maar ook op boekdrukgebied was Amsterdam het centrum van de wereld. Er wordt wel eens beweerd dat er in Amsterdam op dat moment evenveel boeken uitgegeven werden als in de rest van de wereld.

Dat wat er bij de drukkers vandaan kwam was zeer divers. In een handelscentrum als Amsterdam was nieuwsvoorziening zeer belangrijk. Wekelijks verschenen er kranten; later ging die frequentie omhoog en verschenen ze twee à drie keer per week. Maar uiteraard waren ook kaarten onmisbaar. Geografische boeken en pamfletten vonden gretig aftrek.

Belangrijke uitgeversnamen, die we nu misschien nog steeds herkennen, zijn Blaeu en Elsevier. Aan het water van het Damrak, waar veel schepen aankwamen, vestigden zich verscheidene kaartenmakers. In de straatjes daarachter en de Nieuwendijk zaten veel overige boekdrukkers en –uitgevers.

Dat de preken van de Bernardus Somer, de voorouder van Pauline Insinger, in gedrukte vorm verschenen was niet heel uitzonderlijk. Predikanten verdienden niet heel veel. Het uitgeven van de preken zorgde dat ze wat extra inkomsten hadden. Overigens wilde dit natuurlijk wel zeggen dat Bernardus een populaire predikant was. Het heeft geen zin preken uit te brengen als niemand ze wil lezen. Daarbij schreef hij niet alleen over religieuze zaken. Hij was een groot bewonderaar van zijn schoonvader Michiel de Ruyter blijkens zijn teksten over zeeslagen: “blijde uytkomste der onderdruckte Gerechtigheyt, voor gestelt in verscheyde Danckseggingen, insonderheyt over de Zee-slagen des Jaers 1673”.

Meer info:
- van Waterschoot, Jos (1998), Van hooggeleerde heren, opstandelingen en pornografen: een wandeling door de geschiedenis van de boekhandel in Amsterdam, Amsterdam.
www.Cf.hum.uva.nl/bookmasters

 

 

dagdetentie

1988 - In Rotterdam begint een experiment met dagdetentie aan het einde van de straftijd. Overdag nemen de gevangenen deel aan trainingen in sociale vaardigheden en praktische handvaardigheid; ‘s avonds mogen ze naar huis. Het experiment slaagt. In 1995 zijn er al zes centra voor dagdetentie.

Gerelateerde artikelen


Ondertussen in de...

Eerste Wereldoorlog
Eerste Wereldoorlog
1914-1918
Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars...