De plek waar nu het Noordzeekanaal ligt was ooit één van de mooiste duingebieden van Nederland:  de Breesaap. Het was een uitgestrekt gebied met enkele boerderijen en akkertjes tussen de duinen.

Er waren echter al eeuwen plannen om een kanaal aan te leggen in dit gebied, ook wel 'Nederland op zijn smalst' genoemd. Voor Amsterdam was het namelijk noodzakelijk dat er een directere verbinding met de Noordzee kwam. Schepen werden steeds groter en de haven slibde dicht, waardoor die steeds onbereikbaarder werd voor de scheepvaart.

In 1865 was het dan eindelijk zover: men begon met de aanleg van het nieuwe kanaal. Dit had echter nogal wat voeten in aarde. Het graven gebeurde met de hand en dat was een gigantisch karwei. Honderdduizenden kanaalgravers kwamen uit alle uithoeken van het land. Ze leefden daar als een kolonie wilden. De arbeiders werden ondergebracht in barakken, maar sommigen woonden ook in zelfgebouwde hutjes in de duinen. 

De kanaalgravers leefden in de meest verschrikkelijke leefomstandigheden. Gewone mensen durfden niet eens in de duinen te komen. Enkel een dappere dominee, misschien een arts en een doodgraver, waagde zich bij het nieuw te graven kanaal.

De doden die er tijdens het harde werk vielen, werden niet officieel geregistreerd. Ze werden niet op een begraafplaats begraven, maar ergens in de duinen gedumpt. Er zijn geen officiële cijfers, maar naar schatting zijn er minstens tienduizend mensen gestorven bij de aanleg van het kanaal.

Na elf jaar van keiharde arbeid was in 1876 het Noordzeekanaal klaar. Vanaf dit moment was er een waterverbinding tussen Amsterdam en IJmuiden.

Meer info:
-  Braam, Conny (2000), De woede van Abraham. Meulenhoff
- De Vries, Theun en Schaap, Dick (1976), Eene plaats van grooten omvang 1876-1976. Honderd jaar IJmuiden en het Noordzeekanaal. IJmuiden: Vermande Zonen.
http://www.zeehavenmuseum.nl
http://www.ijmuidenstrand.nl/