Liefde op papier

Als Gerard de liefde verklaart aan Susanna, hapt zij niet meteen toe.

Wanneer Susanna en Gerard elkaar voor het eerst bij Susanna’s vader thuis ontmoeten, is Gerard nog een jonge horlogemaker. Als hij haar zijn liefde verklaart, hapt Susanna niet onmiddellijk toe. Ze vertelt hem dat ‘zijn persoon haar niet onaangenaam’ is, maar dat zijn ‘haar geweldig tegen stond’. Gerard is echter vast besloten Susanna niet te laten lopen. Daarom neemt hij speciaal voor haar lessen Latijn en gaat hij Theologie studeren aan het Remonstrants Seminarie in Amsterdam. In de gestolen uurtjes schrijft hij gedichten voor Susanna.

“Godt gaf my een vriendin: en geeft nu, dat haar leven
Verstant en oordeel heeft om my nog meer te geven:
Om my (…),
Een blyschap in myn ziel en in myn arm te brengen.
Een weelde, die de jeugt en ’t leven kan verlengen”

Maar Susanna blijft twijfelen, niet aan hun onmetelijke liefde, maar aan het huwelijk.

“De liefde tot mij zelf wil dat ik mij onthou,
de liefde tot mijn vriend dwingt mij tot zijne trouw.
De liefde tot mijn plicht roept, dat ik niet kan laten,
hem die mij lieft uit liefde en liefde zonder maten.”

Gerard Brandt lijdt enorm onder haar twijfels.

“Twee zielen pijnigt, want ik voel ’t ook als gij kwijnt.
Mijn blijdschap zucht en sterft, wanneer uw vreugd verdwijnt.” 

Na vier jaar heen en weer geschrijf, geeft Susanna zich toch aan Gerard over en treden de twee in het huwelijk. Gerard is net benoemd tot Remonstrants predikant. Hij timmert ook als schrijver aan de weg en schrijft de lijvige biografieën van Joost van den Vondel en Michiel de Ruyter. Er is weinig bekend over het dagelijks leven van het paar, maar tot het laatst blijkt hoeveel zij elkaar liefhadden.

“Lieve weêrhelft, hartvriendin
Die ik als my zelf bemin (…)
Laat de liefde nooit vermindren
Laat ze groejen met de kindren”

Susanna en Gerard zullen vijf kinderen grootbrengen.  Na 22 jaar komt een einde aan het gelukkige huwelijk. Susanna sterft aan een ‘ongemak aan haar borst’. Gerard Brandt draagt voor het laatst een gedicht aan haar op.

“Hier rust Zuzanna een bloem van wysheit, geest en deugt,
En tweemaal ellef jaar myn helft, myn hulp, myn vreugt.”

Meer info:
- Smits-Veldt Mieke B. & Bakker, Martha S. (1999), In een web van vriendschap. Brieven van Nederlandse vrouwen uit de zeventiende eeuw. Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep
- Brandt, G. (1688), Poëzy, Amsterdam
- Haes, Joan de (1740),Het leven van Geeraert Brandt, ’s-Gravenhage
http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/baerle

kindersterfte

1975 - Nieuw onderzoek toont aan dat, op Zweden na, Nederland het laagste kindersterftecijfer ter wereld heeft: 10,3 sterfgevallen op 1.000 geboorten.

Gerelateerde artikelen


Ondertussen in de...

Eerste Wereldoorlog
Eerste Wereldoorlog
1914-1918
Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars...