Napoleontische tijd

1797-1814
De Republiek wordt in 1795 door Franse troepen bezet en blijft tot 1813, direct en indirect, onder Frans bewind.

De stadhouderlijke familie vlucht en de Nederlandse patriotten stichten onder Franse protectie de Bataafse Republiek.

Een politieke revolutie: de Nederlandse statenbond wordt vervangen door een eenheidsstaat, die in 1798 vorm krijgt in de eerste Nederlandse grondwet.

In 1810 volgt de inlijving van het Koninkrijk Holland bij Frankrijk. Keizer Napoleon Bonaparte I geeft opdracht tot invoering van de burgerlijke stand en het kadaster. Deze zijn na het vertrek van de Fransen - met kleine aanpassingen - blijven bestaan.


Klik op de plaatjes om meer te weten te komen over een onderwerp of gebeurtenis uit deze periode.
       
Een onderzoekskamer in het Rijks Militair Hospitaal te Utrecht omstreeks 1900.
Roep om professionaliteit
Uitbundig begroet zette
Onafhankelijkheidsfeesten
De Hollandgänger werden ook wel ‘hannekemaaiers’ genoemd, een samentrekking van Hanne, verkleinvorm van de voornaam Johann, en het woord maaier.
Hannekemaaiers uit Westfalen
‘Kiepkerels’ waren Duitse marskramers die hun naam ontleenden aan de kiep op hun rug: een grote mand met koopwaar.
Van marskramer tot winkelconcern
Op deze prent van J. Hoed uit 1812 zijn de leerlingen verdeeld over drie klassen, zij het nog wel in één lokaal.
Nieuwe schoolwetten
Gekalligrafeerde zinneprent op de Maatschappij tot Nut van het Algemeen.
‘t Nut in de bres voor het onderwijs
Het getuigschrift van een gewoon lagere-schoolmeisje (1901)
Ongelijke kansen
Prentjes uit omstreeks 1880 die laten zien wat er qua gedrag van de kinderen werd verwacht.
Rituelen van het reglement
Op de afbeelding valt te zien hoe op 15 juni 1812 in Amsterdam voor de eerste keer de guillotine werd gebruikt. De executie vond plaats voor de Oude Waag op de Nieuwmarkt.
Onder het Franse recht
Op de foto Alkmaarse dienders uit 1880.
Ordehandhavers en boevenvangers
Ingenieur 1ste klasse J. van der Toorn inspecteert de diepte van de Nieuwe Merwede (1873).
Rijkswaterstaat aan het roer
Geuniformeerde ambtenaar van Rijkswaterstaat houdt toezicht op het werk (1810).
Waterstaat in uniform
Tolhek op de weg van Nijmegen naar Beek en het Duitse Kleef in 1925.
Struikelen over de tollen
Het expeditiebedrijf Van Gend & Loos vierde in 1946 zijn 150-jarig bestaan.
Van Gend & Loos
In 1885 werd aan de rand van de zee het Kurhaus gebouwd.
Adel trekt naar zee
Pierre-Paul Prud’hon schilderde in 1801/02 dit portret van Rutger Jan Schimmelpenninck, zijn vrouw Catharina Nahuys en hun kinderen. Schimmelpenninck was gezant van de Bataafse Republiek in Parijs.
Oudheid en mode
De tournure bestond uit rollen en gesteven stukjes textiel. Ze werd boven de billen met bandjes om het middel bevestigd, zodat de rok aan de achterzijde uitstak.
Tournures en crinolines
Een Noorse walvisjager, vermoedelijk de Star II in het ijs. Omslag van een boek, Storm, ijs en walvisschen door Willem van der Does (1947).
Beroemde ontdekkingsreizen
Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen
Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen
Levend speelgoed
Levend speelgoed
‘Kiepkerels’ waren Duitse marskramers die hun naam ontleenden aan de kiep op hun rug: een grote mand met koopwaar.
Van marskramer tot winkelconcern
In 1885 werd aan de rand van de zee het Kurhaus gebouwd.
Adel trekt naar zee

ECG

1924 - Willem Einthoven krijgt de Nobelprijs voor geneeskunde voor zijn snaargalvanometer. Met deze vinding, uit 1903, is het mogelijk een elektrocardiogram (ECG) van het hart te maken.