De Nieuwe Zakelijkheid

In de jaren twintig ontstond in de architectuur een internationale stroming die vond dat de bouw moest worden georganiseerd als een industrieel proces, met rationele methoden en toepassing van industriële materialen.
De fabriek van Van Nelle in Rotterdam (1927-1929).
[klik voor vergroting]

Ze werd bekend als de Nieuwe Zakelijkheid, het Nieuwe Bouwen, of het Functionalisme.

Het Nieuwe Bouwen is als stroming in Nederland te plaatsen in de periode 1915-1940. Architectuur werd gezien als onlosmakelijk verbonden met de maatschappij en de structuren daarin. De term ´nieuwe zakelijkheid´ doet zijn entree wat later. In 1923 gebruikt de Duitser G.F. Hartlaub de benaming voor het eerst bij de inleiding van een tentoonstelling over een nieuw soort schilderkunst. Drie jaar later werd het begrip in de architectuur overgenomen en via het tijdschrift De Stijl kwam het ook in de literatuur terecht.

In Nederland werden haar ideeën vooral uitgewerkt in twee architectenverenigingen: ‘Opbouw’, in 1920 opgericht in Rotterdam, en het Amsterdamse ‘De 8’ uit 1927.

Hun credo was ‘licht, lucht, ruimte’. Ze wilden lichte constructies in plaats van zware baksteenmuren en verkozen grote ramen boven kleine vensteropeningen: zonlicht en frisse lucht waren immers onmisbaar voor een gezond lichaam.

Daarnaast wilden ze goedkoop en doelmatig bouwen en waren ornamenten absoluut taboe.

Op de foto de fabriek van Van Nelle in Rotterdam (1927-1929) van J.A. Brinkman en L.C. van der Vlugt. Karakteristiek zijn de transparante gevel en ranke profielen van staal en aluminium.

kindersterfte

1975 - Nieuw onderzoek toont aan dat, op Zweden na, Nederland het laagste kindersterftecijfer ter wereld heeft: 10,3 sterfgevallen op 1.000 geboorten.