Gotiek: open en licht

In de 12de eeuw begonnen in Frankrijk experimenten met gewelfvormen die de zijwaartse druk beter verdeelden dan de Romaanse.

Van internationale invloed was de abdijkerk van Saint-Denis bij Parijs. Deze had geen rondbogen, maar spitsbogen.

Tussen de gewelfvelden zaten ribben die de druk afvoerden naar pijlers. Zo konden de muurvlakken lichter worden en de raamopeningen groter.
[klik voor vergroting]
Tussen de gewelfvelden zaten ribben (afbeelding rechts) die de druk afvoerden naar pijlers. Zo konden de muurvlakken lichter worden en de raamopeningen groter.

Wel was aan de buitenkant extra steun nodig, bijvoorbeeld om het effect van de wind op te vangen.

Zo’n skelet is goed te zien bij de Sint-Jan in ‘s-Hertogenbosch. Steunberen versterken de muren; luchtbogen houden de gewelven van het hoge middenschip op hun plaats.

De Sint-Jan, waarvan de gotische nieuwbouw begon in 1380, is rijk aan ornamenten. Ze zijn veelal plantaardig, zoals de gestileerde bloemvormen in de spitsboogvensters op de onderstaande foto.

De Sint-Jan, waarvan de gotische nieuwbouw begon in 1380, is rijk aan ornamenten. Ze zijn veelal plantaardig, zoals de gestileerde bloemvormen in de spitsboogvensters.
[klik voor vergroting]

kindersterfte

1908 - Oprichting van de Nederlandsche Bond tot Bescherming van Zuigelingen. Doel van de Bond is het scheppen van enige orde in de talrijke bureaus en verenigingen die de kindersterfte willen bestrijden.

Relevante tijdvakken