Ambachtelijke prefab

In de middeleeuwse bouwpraktijk werd vaak al voorwerk verricht op de plaats waar het bouwmateriaal vandaan kwam. Zo werd steen soms al in de groeve voorgehakt, hetgeen bij het vervoer tot gewichtsbesparing leidde.
Het telmerk uiterst links, in een kapbalk van de 16de-eeuwse kerk in Wognum, is doorgekrast en ernaast opnieuw aangebracht.
[klik voor vergroting]
Ook onderdelen van houten kapconstructies werden vaak al in de werkplaats gereedgemaakt. Ze kregen merktekens mee en werden op de bouwplaats aan de hand ervan netjes in elkaar gezet.

Zulke telmerken waren onmisbaar, omdat alle onderdelen met de hand werden gemaakt en nooit precies gelijk waren.

Ook in natuursteen zijn soms kleine merken gegrift. Dergelijke steenhouwersmerken gaven aan wie het stuk had gehakt; een handig hulpmiddel bij de afrekening.

Op de foto: het telmerk uiterst links, in een kapbalk van de 16de-eeuwse kerk in Wognum, is doorgekrast en ernaast opnieuw aangebracht.

volkshuisvesting

1890 - De ‘Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen’ publiceert een rapport met als titel ‘De arbeiderswoning in Nederland’. Zes jaar later verschijnt 'Het vraagstuk der volkshuisvesting' met concrete suggesties om tot een wettelijke regeling en een betere volkshuisvesting te komen. Op de foto het ineenstorten van een huizenblok in 1899 in de Amsterdamse Pieter Nieuwlandstraat ten gevolge van bezuinigingen op bouwmaterialen.

Relevante tijdvakken