Geschikter voor de broodbereiding waren rogge en tarwe die in de 14de eeuw in cultuur werden genomen. Gevolg was dat het eten van brood toenam, al bleef het nog lange tijd een tamelijke luxe. Tarwe werd alleen verbouwd in Zeeland en op de Zuid-Hollandse eilanden; in de rest van Nederland stond vooral rogge op de akkers.

De grens tussen rogge- en tarwebrood lag dan ook in het zuiden van Zuid-Holland. In het noorden aten alleen de rijken tarwebrood. Voor de armen was zelfs rogge te kostbaar. Zij waren meestal aangewezen op haverbrood. Al in de Middeleeuwen waren er broederschappen en andere weldoeners die één of meer keer per jaar brood uitdeelden aan de armen.

Brooduitdeling op een schilderij uit de 17de eeuw. Al in de Middeleeuwen waren er broederschappen en andere weldoeners die één of meer keer per jaar brood uitdeelden aan de armen.