Toen in de 13de eeuw handel en nijverheid toenamen, kwamen er steeds meer steden. Een gunstige ligging ten opzichte van wegen en waterwegen of een nabijgelegen bestuurscentrum bevorderden de groei van dorp tot stad.

Haarlem bijvoorbeeld ontstond op de plek waar een hoge strandwal de rivier het Spaarne raakte. Leiden en Dordrecht konden zich tot steden ontwikkelen omdat ze op plaatsen lagen waar belangrijke waterwegen samenkwamen, net als Rotterdam en Amsterdam.

Op de gravure uit 1540 hiernaast staat kasteel het Vredenburg in Utrecht, waar in de Middeleeuwen de stad omheen werd gebouwd. De houten huizen rond het kasteel zijn nog goed zichtbaar. In 1529 werd met de bouw van het kasteel begonnen, in 1581 werd het al weer grotendeels gesloopt. Het was in de tussentijd in Spaanse handen geweest en toen de Spanjaarden in 1577 vertrokken, wilden de Utrechtse burgers het kasteel slopen om te voorkomen dat het weer in vreemde handen zou vallen.

De ligging van de stad moet uiterst gunstig geweest zijn: al in de Romeinse tijd ontstond hier een grote legerplaats en na de kerstening van Noord-Nederland vestigde ook de bisschop zich op deze locatie.

Bron:
Website www.kasteleninutrecht.nl over de geschiedenis van Kasteel Vredenburg.