Zwarte kleding, witte kragen

In de 16de eeuw waren in de Nederlanden zwart en wit de overheersende modekleuren. Op het schilderij Willem van Oranje (1533-1584), omstreeks 1620 geschilderd door Michiel van Mierevelt.
Willem van Oranje (1533-1584), omstreeks 1620 geschilderd door Michiel van Mierevelt.
[klik voor vergroting]
De prins gaat gekleed in een lange zwarte mantel met goudborduursel en een witte gepijpte plooikraag. De vrouw, Anna Steffensdr. van Heussen, werd in 1583 geportretteerd door Isaac Claesz van Swanenburg.

Ze draagt een stijve vlieger, een kegelvormig overkleed dat was afgeleid van de Spaanse mode. Het staat aan de voorzijde open, zodat rok en lijfje zichtbaar zijn. Op het hoofd draagt ze een vleugelmuts die met een metalen ‘hooftijsertgen’ (oorijzer) tegen de slapen is geklemd.

Dit type muts kwam voort uit de 16de-eeuwse kappen, die weer waren afgeleid van de middeleeuwse hoofddoek. De muts met oorijzer verdween in de 17de eeuw uit de burgermode, maar is in sommige streekdrachten blijven voortleven.

Anna Steffensdr. van Heussen, werd in 1583 geportretteerd door Isaac Claesz van Swanenburg.
[klik voor vergroting]

oudste reisverhaal

1100 - In de twaalde eeuw ontstaat de 'Reis van Sint-Brandaan', het oudste reisverhaal in de volkstaal. Het vertelt hoe de monnik Brandaan en 17 reisgenoten zeven jaar over de wereld zwerven en daarbij de wonderlijkste avonturen beleven. Sint Christoffel is de beschermheilige van pelgrims en reizigers. Het verhaal wil dat hij Christus in de gedaante van een kind op zijn schouders veilig naar de overkant van een brede rivier heeft gedragen, ook al was het kind nauwelijks te tillen.

Relevante tijdvakken