Straffen op het lichaam

Tot de veel opgelegde lijfstraffen behoorden tot na de Middeleeuwen geseling, het afhakken van een of meer vingers of van een hand, het afsnijden van oor, neus of lip, het doorboren van de tong en het brandmerken.
Op deze 17de-eeuwse prent wordt de tong van een veroordeelde doorstoken.
[klik voor vergroting]
In de meeste gevallen konden deze verminkende straffen worden afgekocht met een boete. Onderscheid tussen rijk en arm werd niet gemaakt; wie geen geld bezat had dus pech.

Veel lijfstraffen hadden oorspronkelijk een functie. Wie iemand tegenkwam met één oor, een gat in zijn tong of een brandmerk op het voorhoofd was gewaarschuwd: hij stond tegenover een dief, een meinedige, een godslasteraar of tegenover een onverbeterlijke bedelaar.

Die waarschuwende functie werd uiteraard ondergraven toen zulke straffen eenmaal konden worden afgekocht.

Op de bovenstaande 17de-eeuwse prent wordt de tong van een veroordeelde doorstoken.

Op het schilderij rechtsonder de geseling van een gestrafte. Linksonder is het brandmerk van de stad Deventer te zien, in de vorm van de adelaar uit het stadswapen.

De geseling van een gestrafte.
[klik voor vergroting]
Het brandmerk van de stad Deventer in de vorm van de adelaar uit het stadswapen.
[klik voor vergroting]

kosten

1999 - Cijfers wijzen uit dat de criminaliteit de Nederlandse samenleving jaarlijks ruim miljard euro kost, ongeveer 600 euro per hoofd van de bevolking. Ruim 4 miljard gaat op aan opsporing, vervolging en strafuitvoering; 5 Miljard aan preventie en schade in bedrijven en bij particulieren.