Aan het werk in het veen

In 1818 richtte Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid op. Verontrust door de voortdurend toenemende armoede wilde hij voor paupers en bedelaars een nieuwe vorm van werkverschaffing tot stand brengen.
Om de nieuwkomers op te vangen liet de Maatschappij te Veenhuizen drie inrichtingen bouwen: Bergveen, Esserheem en Norgerhaven.
[klik voor vergroting]
Daartoe nam hij zich voor de enorme veengebieden tussen Steenwijk en Groningen te laten ontginnen en er boerderijen te bouwen. Die zouden op den duur aan de paupers worden gegeven, zodat zij een zelfstandig bestaan konden opbouwen.

De eerste jaren ging alles naar wens. De door de Maatschappij uitgezochte gezinnen deden hun best en sommigen werden inderdaad keurige veenboeren. Daarna raakte de Maatschappij echter in geldproblemen. De overheid schoot te hulp door gemeenten die in hun maag zaten met bedelaars, vagebonden en ander werkschuw volk, aan te sporen hen op kosten van het Rijk naar het noorden te sturen. Daar werden ze onder toezicht aan het werk gezet.

Om de nieuwkomers op te vangen liet de Maatschappij te Veenhuizen (zie afbeelding) drie inrichtingen bouwen: Bergveen, Esserheem en Norgerhaven. De Maatschappij had echter moeite tucht en orde te handhaven en in 1853 gooide ze het bijltje erbij neer. In 1859 werden de drie bedelaarsgestichten in Veenhuizen en de nabijgelegen instelling Ommerschans door het Rijk overgenomen en veranderd in rijkswerkinrichtingen.

begin anatomie

1543 - De Zuid-Nederlander Andreas Vesalius, hoogleraar te Padua, publiceert 'De Humani Corporis Fabrica Libri Septem': een zevendelig werk over de bouw van het menselijk lichaam. Zijn werk wordt gezien als het begin van de anatomische wetenschap.

Relevante tijdvakken