Hoven van justitie

In bepaalde gevallen sprak de landsheer zelf recht, bijvoorbeeld als een stad of een machtige edelman in het geding was of als iemand vond dat schout of baljuw een ‘kwaad vonnis’ had gewezen en beroep had aangetekend.
In 1547 kreeg Gelre een eigen Hof van Justitie in Arnhem.
[klik voor vergroting]
Aanvankelijk sprak de landsheer in persoon recht. Maar naarmate steeds meer mensen hun weg naar de landsheerlijke rechtszaal vonden, en de zaken bovendien ingewikkelder werden, gingen de landsheren ertoe over aparte Hoven van Justitie in te richten.

Zo installeerde Filips de Goede (1396-1467) in 1428 het Hof van Holland en Zeeland en bisschop David van Bourgondië (bisschop van 1456-1496) in 1474 het Hof van Utrecht. In 1547 kreeg Gelre een eigen Hof van Justitie in Arnhem, te zien op de afbeelding hiernaast.

Het portret is van Reinier Reinerszoon Pauw, heer ter Horst en van Rijnenburch en in de 17de eeuw president van het Hof van Holland.

Het portret is van Reinier Reinerszoon Pauw, heer ter Horst en van Rijnenburch en in de 17de eeuw president van het Hof van Holland.
[klik voor vergroting]

rijkskweekscholen

1816 - In Haarlem wordt de eerste rijkskweekschool opgericht. Sommige steden hebben dan al een gemeentelijke kweekschool, onder andere Amsterdam, Groningen en Leiden. Ze zijn opgericht door de Maatschappij tot Nut van het Algemeen. In 1861 krijgen ook ‘s- Hertogenbosch en Groningen een rijkskweekschool, gevolgd door Middelburg en Deventer (1877), Nijmegen (1879) en Maastricht (1880). 1820 Aan de drie Nederlandse universiteiten (Leiden, Utrecht en Groningen) staan in totaal 786 studenten ingeschreven.