Dat betekende een hoog lesgeld. De katholieken losten het probleem voor een belangrijk deel op door de stichting, in de tweede helft van de 19de eeuw, van tientallen zuster- en broedercongregaties die zich toelegden op het onderwijs en vrijwel gratis hun werk deden.

Op de foto religieuzen van de Congregatie van de Zusters van Liefde uit Tilburg poseren in 1922 met leerlingen uit verschillende klassen. De tilburgse pastoor Johannes Zwijsen, de latere aartsbisschop van Utrecht, richtte de congegratie op in 1832.

In 1940 hadden de Zusters van Liefde 71 scholen. De protestanten echter moesten uit eigen zak het volle pond betalen.

Aan deze situatie kwam pas in 1920 een einde. Bij wet werd toen geregeld dat de overheid openbaar en bijzonder onderwijs op gelijke voet zou subsidiëren.