Op de vlucht voor de inquisitie

Aan het eind van de 16de eeuw kwamen honderden joodse vluchtelingen uit Spanje en Portugal naar de Republiek. Zij werden sefardim genoemd en waren gevlucht voor de Inquisitie.
In 1680 schilderde Emmanuel de Witte het interieur van de Portugese synagoge in Amsterdam.
[klik voor vergroting]
Omstreeks 1635 kwam een tweede joodse vluchtelingenstroom op gang, dit keer uit het door pogroms geteisterde Polen.

Deze asjkenazim hadden met de sefardische joden alleen hun geloof gemeen. De laatsten waren door de bank genomen rijk, sommigen zelfs zo rijk dat zij in 1688 de overtocht naar Engeland van stadhouder Willem III konden financieren.

De asjkenazische joden verdienden hun brood vooral met de straat- en markthandel en spraken Jiddisch, een mengtaal van Duits en Hebreeuws.

In Amsterdam woonden omstreeks 1674 ongeveer 2500 sefardische en 5000 asjkenazische joden.

Op de afbeelding: in 1680 schilderde Emmanuel de Witte het interieur van de Portugese synagoge in Amsterdam.

Pasen

Pasen wordt gevierd op de eerste zondag na volle maan na 21 maart. Het is het feest ter gedachtenis aan de opstanding van Jezus, op de derde dag na zijn kruisiging. Op paaszondag wordt met het opsteken van de paaskaars de opstanding van Jezus gevierd als teken van de goddelijke overwinning op de dood (foto). In allerlei streken zijn typische paasgebruiken. Een ervan is het noten schieten, een spel met walnoten op een rij die moeten worden afgeschoten. Onder andere in Drenthe worden nog altijd grote paasvuren ontstoken.

Relevante tijdvakken