Scheiding tussen werk en woning

Tram en trein zorgden voor een nieuw fenomeen, het forensenverkeer. Toen eind 19de eeuw de steden uit hun voegen barstten door de massale komst van arbeiders van het platteland, keerden anderen de stad de rug toe en gingen buiten wonen.
De tram in Murmerwoude. Daar werden begin jaren twintig de paarden gewisseld.
[klik voor vergroting]

Hun werk in de stad hoefden ze niet op te geven: ze namen de tram. In de jaren twintig werkte ongeveer zes procent van de beroepsbevolking buiten de eigen woongemeente; in 1986 was dat opgelopen tot meer dan 50 procent.

De eerste tram in Nederland reed op 25 juni 1864 van Den Haag naar Scheveningen. Het was een paardentram van de Dutch Tramway Company. In 1890 reed op hetzelfde traject voor het eerst een elektrische accutram. Het traject bestaat nog steeds, nu rijdt lijn 1 de route. reed de eerste tram in Nederland: een paardentram van de DTC (Dutch Tramway Company).

De eerste electrische tram met bovenleiding reed in 1899 tussen Haarlem en Zandvoort. Het was een tram van de ENET (Eerste Nederlandsche Electrische Tram-Maatschappij).

Op de foto rechtsboven: tot 1926 reed tussen Veenwouden en Dokkum nog een paardentram. De gemeentebesturen van Tietjerksteradeel en Dantumadeel vertrouwden de stoom niet en weigerden mee te werken aan de vervanging van de paardentram.

Op de onderstaande foto, uit begin jaren twintig, staat de tram in Murmerwoude. Daar werden de paarden gewisseld.

Winkel van Sinkel

1835 - P. Adams verbouwt het middeleeuwse Barbara- en Laurensgasthuis in Utrecht tot het warenhuis ‘De Winkel van Sinkel’. Bij de entree verrijzen vier gietijzeren 'kariatiden': zuilen in de vorm van staande vrouwenfiguren.

Relevante tijdvakken