Beurtschepen voor het zware werk

Trekschuiten vervoerden voornamelijk personen; beurt- en marktschepen verzorgden het goederenvervoer. Al in de 15de en 16de eeuw hadden de meeste steden in het westen onderling afspraken gemaakt over het goederenvervoer te water.
Beurtschepen op het Spaarne en bij Alkmaar.
[klik voor vergroting]
Om werk en inkomsten uit deze vaart zo eerlijk mogelijk te verdelen, mochten de diensten uitsluitend onderhouden worden door een beperkt aantal schippers dat door de stad was aangewezen.

Bovendien mocht elke stad om de beurt een schipper laten varen; vandaar de naam ‘beurtschipper’. De veel kleinere markt- of dorpsschepen verzorgden het marktverkeer tussen een stad en de omringende dorpen.

Beurtschepen waren grote zeilschepen die ook de grote meren bevoeren. Omdat zij afhankelijk waren van de wind, was van een geregelde en betrouwbare dienst geen sprake - één van de redenen om in de 17de eeuw een netwerk van trekvaarten aan te leggen.

Op de schilderijen beurtschepen op het Spaarne en bij Alkmaar.

Op de foto: de Urker Klaas Romkes. Hij overleed in 1937, maar was in zijn jonge jaren beurtschipper en later ‘postrijder’ op Urk.

Beurtschepen op het Spaarne en bij Alkmaar.
[klik voor vergroting]
De Urker Klaas Romkes. Hij overleed in 1937, maar was in zijn jonge jaren beurtschipper en later ‘postrijder’ op Urk.
[klik voor vergroting]

Suiker uit bieten

1797 - De Duitser Franz Karl Achard bedenkt een methode om suiker te winnen uit bieten. In de tweede helft van de 19de eeuw gaan Nederlandse boeren op grote schaal suikerbieten verbouwen.

Relevante tijdvakken