Nazi's in Neurenberg

Ieder jaar vanaf 1927 komt in september de steeds maar groeiende aanhang van de NSDAP van Hitler dagenlang samen in Neurenberg. De sfeer wordt meer en meer militair tot grote schrik van de rest van Europa.

Bron: De Oorlog, deel 1 (4 min. 48 sec.)

Media:

  • Nazi's in Neurenberg Button Play
    Nazi's in Neurenberg
    Nazi's in Neurenberg
    Ieder jaar vanaf 1927 komt in september de steeds maar groeiende aanhang van de NSDAP van Hitler dagenlang samen in Neurenberg. De sfeer wordt meer en meer militair tot grote schrik van de rest van Europa.
    Bron: De Oorlog, deel 1 (4 min. 48 sec.)
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1938 Button Play
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1938
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1938
    Massale demonstraties ten gelegenheid van het NSDAP-congres van 1938 (Rijkspartijdagen) op de grasmat van een reusachtig stadion in Neurenberg.
    Bron: Beeld en Geluid Beeld en Geluid:  Polygoon Wereldnieuws, 16 september 1938
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1934 Button Play
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1934
    Neurenberg Rijkspartijdagen 1934
    Eerst een défilé van militairen (die spaden dragen) langs Hitler in Neurenberg; daarna vendelzwaaien tijdens lied met op achtergrond zeer groot aantal militairen; tenslotte toespraak Hitler.
    Bron: Beeld en Geluid Beeld en Geluid:  Polygoon Wereldnieuws, 14 september 1934
  • Magnifier
    Neurenberg
    Neurenberg
    Fiilmploeg De Oorlog in Neurenberg
    Bron: Weblog De Oorlog

Neurenberg: stad van de Rijkspartijdagen

Het begon allemaal in 1927: de nazi’s kozen Neurenberg als hun pleisterplaats. Hitler heeft na de machtsovername Neurenberg officieel uitgeroepen tot de ‘Stad van de Rijkspartijdagen’.
Ze werden steeds begin september gehouden en in de laatste jaren hadden ze ook een motto, zoals ‘Triumph des Willens’ in 1934 en ‘Reichsparteitag der Arbeit’ in 1937. De manifestatie van 1939 had als motto ‘Reichsparteitag des Friedens’, maar die moest worden afgelast. Reden: de oorlog was begonnen.

De partijdagen bestonden uit verschillende soorten evenementen. Er waren vergaderingen gepland van allerlei afdelingen en commissies, maar die waren van ondergeschikt belang. Daarnaast waren er de informele wandelgangen-ontmoetingen en recepties: daar deden de partijbonzen zaken met elkaar, daar verstevigden ze de onderlinge band.

Het belangrijkste en meest zichtbare element waren de massameetings, de marsen, parades, appèls, dodenherdenkingen. Dat waren de gebeurtenissen waar de media de meeste aandacht aan schonken, en die de partijdagen overal ter wereld in de kranten, op de radio en in de bioscoopjournaals brachten. Dat was het terrein van minister en superpropagandist dr Joseph Goebbels.

De massa-evenementen waren ware kunstwerken van licht, vuur, architectuur en enscenering. De films van Leni Riefenstahl getuigen daarvan: ze was de ideale cineaste voor de nazi’s door haar enorme talent en moderniteit. Door de onbeperkte budgetten kon ze alles uit de kast halen en een ongekend cinematografisch niveau bereiken.

Op het partijdagterrein (Reichsparteitaggelände) verscheen het ene enorme bouwwerk na het andere. Architect en Hitler-bewonderaar Albert Speer mocht zich uitleven en hoefde geen maat te houden.

Er kwam een vergaderzaal die alle andere ter wereld in omvang moest overtreffen, een soort Colosseum met een glazen dak. Het is voor een deel nog intact, er is nu een herinneringscentrum in gevestigd.

Tamelijk onbekend is gebleven dat vanaf 1935 de Rijkspartijdagen ook te volgen waren op de televisie. Lang niet voor elke Duitser overigens, want televisie was nog vrijwel onbekend.

Maar rond Berlijn waren er enige tientallen ‘Fernsehstuben’ (café’s waar je een uurtje per dag naar een heel klein scherm kon kijken) en ook in de kantoren van hooggeplaatste nazi’s waren toestellen geplaatst.

De ‘Fernsehgruppe Paul Nipkow’ verzorgde er de uitzendingen, die door een hoogblonde omroepster steevast werden aangekondigd met de Duitse groet ‘Heil Hitler’.

Hitler en de rest van de partijtop namen in Neurenberg dagelijks parades af op een enorme tribune, die nog steeds bestaat. Het aantal paraderende nazi’s liep door de jaren heen op tot over het miljoen.

Met vele honderden extra treinen werden ze uit alle hoeken van het Derde Rijk aangevoerd. Urenlang stonden ze in het gelid te luisteren naar de grote rede die Adolf Hitler ieder jaar hield, vanaf de ‘Pult’, het spreekgestoelte, dat ook nog bewaard is.