Na een periode van economische malaise, bloeide de stad weer op in deze tijd.

De oude adel was weggetrokken uit de stad en een nieuwe groep ondernemers kreeg veel politieke zeggenschap. Zij brachten een nieuw elan in Rotterdam met hun plannen tot verbetering. En die verbeteringen waren hard nodig want de bevolking nam door de groei van het werkaanbod in de haven enorm toe: van 100.000 in 1863 tot 315.000 in 1900.

Eén van de eerste zaken die werden aangepakt waren de slechte hygiënische omstandigheden in de oude binnenstad. De wijken werden gesaneerd en er werden singels aangelegd voor schoon drinkwater. Ook werd de stad in rap tempo uitgebreid om de alle bewoners redelijk te kunnen huisvesten. De dorpen Feijenoord en Delfshaven werden geannexeerd en nieuwe grond werd ontgonnen aan de overkant van de Maas.

De echte ‘boost’ voor Rotterdam kwam met de spoorverbinding met Amsterdam (1847) en later ook Utrecht en Antwerpen. Ook de Nieuwe Waterweg (1872) die Rotterdam direct met Hoek van Holland verbond, gaf een impuls aan de havenstad. De Holland-Amerikalijn werd opgezet en Rotterdam bouwde in 1897 de eerste wolkenkrabber van Europa: die was 45 meter hoog.

Meer info:
- Een rijk geheugen. Geschiedenis van Rotterdam 1270-2001 (2002), Historisch Museum Rotterdam
- Tavesteyn, L.J.C.J. van (1924), Rotterdam in de negentiende eeuw. W. Zwagers
- Zeeuw, Liesbeth van der (2003), Oog in oog. Portretten van Rotterdammers. Historisch Museum Rotterdam/Koppel Uitgeverij.