Zelfverminking
dictee
Sigmund Freuds gedachtegoed
expliqueren
BN’ers, BV's
nooit ofte nimmer
Nabokov
Van het Reve
diep gegronde

Psychoanalyticus
theoreticus
oedipuscomplex
definieert
essay
cultuur
onszelf
incest
geenszins

incestueuze
accuraat
formuleert
geïnitieerd
impulsief bloedvergieten
seks
coïteren

concurrent
elimineren
geprivilegieerde
eega
choquant
egoïstisch
incestverbod
machtsverhoudingen
reguleren

jip-en-janneketaal
conflicten
taboe
niet zozeer
ethische kwestie
machtsaangelegenheid

uiteraard wel eens
welnu
getypeerd
libidineuze
reële

ten huidigen dage
natiestaat
ogenschouw
gedomesticeerd
oftewel
geleid
religieuze
autoriteiten

inslaat
geweldsmonopolie
praktijk
fascistoïde

kitschtrukendoos
blasfemeerde
destilleren
patiënt
coûte que coûte
comfort
twee-onder-een-kapwoningwijk
kick
no-goarea

scheepsarts-dichter
wereldzeeën
godbetert
gedweeë
jeremieerde
never nooit
laag-bij-de-grondse

ervan uitgaande
a-priorikeus
wik en weeg
ons
wordt
armeluisleven
monniken
verrukkelijke
nouveaux riches
 
megasimpel
ge-sms’te
minutieus
gekalligrafeerd
oorgelabelde
vaarzen
stante pede
ruziënde orang-oetangs
orchideeënrijk
 
spiksplinternieuwe
suède
molières
brogues
blootsvoets
mangrovebos
afrotropische
ecozone
spring-in-’t-veldleeuweriken
ruilverkavelde
smaragdgroene
valleien
Papoea
kasuarissen
clangebieden
 
strikt
solitaire
drieëntwintig
hertz
oerwoudgeluidenervaren
gepercipieerd
indonesiseringsprogramma
geëxcommuniceerde
missionarissen.
 
imperatief
ja en amen
hofdignitaris
hermelijn
livrei
geëquipeerd
Volendammer broek
in- en intrieste
 
weids
te goed te doen
gearrangeerde
amuses
patatje met
Deep down
ik-besef
tweeërlei
swiebertje

TV uitzending

Dirk Bosmans heeft Het Groot Dictee der Nederlandse Taal gewonnen!

Kees van Kooten nam ook taalproblemen op in zijn tekst. Niet alleen moesten de deelnemers goed spellen, zij moesten ook verkeerd gebruik van woorden en foute zinsconstructies onderstrepen. Bij een gelijk aantal fouten heeft de jury bepaald dat het aantal spelfouten leidend is. Uiteindelijk is spelling de basis van het dictee.

Definitieve uitslag

3. Emilie Cardon (vla) 15 fouten; 9 spelfouten, 6 taalfouten
2. Joke Beltman (ned) 13 fouten; 8 spelfouten, 5 taalfouten
1. Dirk Bosmans (vla) 13 fouten; 7 spelfouten, 6 taalfouten

Emilie Cardon is 21 jaar, afkomstig uit Lokeren, Vlaanderen. Ze is studente Biomedische Wetenschappen. Joke Beltman woont in Arnhem, grafisch ontwerper en 49 jaar. De winnaar van 2013 is de vlaming Dirk Bosmans. Hij is 36 jaar en woont in Brussel. Van beroep is hij communicatiedeskundige in de videogame-industrie. Aardige bijkomstigheid is dat hij op dezelfde lagere school heeft gezeten als de winnaar van vorig jaar, Edward Vanhove.

Beste prominenten

3. Ann de Bie (vla) 22 fouten; 13 spelfouten, 9 taalfouten
2. Paul Schnabel (ned) 21 fouten; 16 spelfouten, 5 taalfouten
1. Maud Vanhauwaert (vla) 21 fouten; 14 spelfouten, 7 taalfouten

Ann de Bie is journaliste bij de VRT in Vlaanderen. Prof. Dr. Paul Schnabel was directeur van het SCP (Sociaal- en Cultureel Planbureau), momenteel is hij Universiteitshoogleraar Universiteit Utrecht. Maud Vanhauwaert komt uit Vlaanderen en is poëzie-performer.

De Vlaamse prominenten Koen Wauters en Tom Waes deden buiten mededinging mee. Hun uitslag wordt ergens in januari bij Canvas in het programma Wauters versus Waes bekend gemaakt.

De 19 nederlandse prominenten maakten gezamenlijk 770 fouten, een gemiddelde van 40. Om nog preciezer te zijn: 541 spelfouten en 229 taalfouten.

De bekende Vlamingen (10 in totaal) maakten 308 fouten, een gemiddeld van 31. Zij maakten 202 spelfouten en 106 taalfouten.

Bij de lezers maakten de 20 Volkskrant-deelnemers 542 fouten. Gemiddels 27 fouten. 398 spelfouten en 144 taalfouten.

De 10 lezers van de vlaamse krant De Morgen maakten 266 fouten,

een gemiddelde van 26,5. Zij maakten 162 spelfouten en 104 taalfouten.

Deze week online

(voorkeurspelling 1954)

Titel: Artis

Onder de Noordeuropese dierentuinen komt Artis in anciënniteit na de fraaie dierentuin die in Londen de bezoekers in extase brengt.

Ook Artis behoort tot die zoölogische etablissementen die door hele families, baby's incluis, bezocht worden.

De papegaaienlaan, die naar de steile apenrots leidt, het jonge-mensapenhuis, het pinguïnverblijf en het oude berenpaleis zijn wijd en zijd gerenommeerd.

De verzorging van de levende have is altijd geroemd. `Gij hadt het slechter kunnen treffen', zei koning Willem III, helemaal uit `s-Gravenhage gekomen, in 1875 tegen de rinoceros Jan, die zich nochtans zeer agressief toonde.

In het aquarium vormen de zeeëgels en de vissen uit het Middellandse Zeegebied het hoogtepunt; in de tropische-plantenkas is de kokospalm geen niemendalletje.

Artis biedt helaas geen weidse uitzichten met gazons die noden tot neervlijen; anderzijds is de tuin ook geen labyrint vol bosschages.

Ongewoon zijn de beelden van dinosauriërs, langs het hek tentoongesteld; in het midden van de tuin staat een pittoresk boeddhabeeld.

Bezoekers die Artis sinds jaren plachten te frequenteren en die nooit ertegen opzagen lijdzaam in een queue te wachten, willen nog steeds koste wat kost à raison van een fors entreegeld in de tuin recreëren.

De dieren huisden vroeger vaak alleen in zwaar getraliede, minuscule appartementen: een wildebeest, een przewalskipaard, een kasuaris; nu prevaleren groepsvorming en vrijheid boven het aantal soorten, al heeft Artis nog vele apesoorten in zijn collectie.

De tuin kan geen remplaçant zijn van de natuur, maar het voortbestaan van de wisent, de Europese bizon, is wel aan Artis te danken, een bijzonderheid die appelleert aan de gevoelens van elke rechtgeaarde dierenvriend.

Vind je dat een dierentuin de dieren in hun vrijheid beknot, zoals sommige actievoerende slimmeriken niet moe worden te stencilen, dan moet je je realiseren dat de attractieve accommodatie van de naoorlogse dierentuin althans veel diersoorten voor uitroeiing behoedt.

N.B.: Sinds het dictee van 1990 zijn er tweemaal wijzigingen in de Nederlandse spelling doorgevoerd.

(Voorkeurspelling 1954)

Titel: Reizen per spoor

Zullen wij, twintigste-eeuwers, het nog meemaken dat we per trein als geprivilegieerde burgers naar ons werk reizen, neergevlijd in de fauteuils van comfortabele compartimenten, nippend aan een porseleinen kop met koffie, voorzien van suiker en crème? Voorlopig zullen de tweede-klasafdelingen in de spitsuren nog wel velen tot staan dwingen; uit louter agressie hoorden we reeds boze tongen de cappuccino smeuïg vergelijken met beits of rattenkruit.

Waar is de tijd van het luxueuze reizen gebleven, toen reizigers zich nog vermeiden in pompeuze wachtkamers met lambrizeringen van cipressehout en minutieus geciseleerd koperwerk, met velours beklede stoelen met trijpen armleuningen, en kristallijnen luchters aan het plafond?

In deze weidse ruimten heerste een welhaast gewijde sfeer. Men bereidde zich consciëntieus voor op een ontspannende reis, opgeluisterd door stedeschoon en frisse landouwen met weidend vee, vriendelijk struweel langs zachte glooiingen bij verzande rivierbeddinkjes, beneden aan het talud van de spoordijk.

De geur van de stoomlocomotief verleende het reizen toen weliswaar een romantisch cachet, maar toch vleien wij ons tegenwoordig met de gedachte dat we te allen tijde zonder rook en roet door het landschap kunnen snellen.

Veel hedendaagse reizigers zijn behept met de onbedwingbare begeerte per se te willen weten wat hun reisgenoten lezen. Ze bespioneren stiekem hun buren en zouden wensen dat er overal in de coupés spionnetjes hingen waarin de boek- en brochuretitels gereflecteerd werden.

Aan het eind van de reis laat de adellijk ogende dame met haar intrigerende decolleté een flodderig niemendalletje liggen, terwijl de zo geëngageerd lijkende heer een minuscule thriller achterlaat die de littekens draagt van weinig scrupuleus gebruik. `Nee', denk je dan, 'u beider keus is niet de mijne.'

Maar allicht brengt een ander hiertegen in dat deze gedachte getuigt van een hautaine ivoren-torenhouding en erop gericht is ten langen leste in het gevlij te komen bij het intellectuele deel van de natie.

Maar laten we er niet lang over uitweiden: er bestaat wijd en zijd een consensusdat het lezen tijdens het reizen per spoor zonder malicieuze pejoratieven moet worden toegejuicht.