Vlaanderen heeft Het Groot Dictee der Nederlandse Taal gewonnen. Dat bleek vanavond tijdens de uitzending van het NTR-programma op NPO2. De Vlaamse prominent Kristien Bonneure en De Morgenlezer Marco Sanders versloegen in de finale het Nederlandse team dat bestond uit schrijver Gustaaf Peek en wildcard-deelnemer Roberto la Rocca.
De 61 deelnemers maakten in het dictee, dit jaar geschreven door A.F.Th. van der Heijden, in totaal 1138 fouten, een gemiddelde van 18 fouten. De 16 prominente Nederlanders maakten gemiddeld 25 fouten en de Volkskrantlezers hadden een gemiddelde van 15 fouten. Aan de Vlaamse zijde maakten de 14 prominenten (er was een afmelding) gemiddeld 21 fouten en de Morgenlezers hadden gemiddeld 12 fouten.
De finale werd aan Nederlandse kant behaald door schrijver Gustaaf Peek met 12 fouten en wildcard-deelnemer Roberto la Rocca met 6 fouten. De Vlamingen werden in de finale vertegenwoordigd door prominent Kristien Bonneure met 13 fouten en De Morgenlezer Marco Sanders met 7 fouten.
In de finaleronde, die dit jaar voor de tweede keer werd gehouden, bleek het Vlaamse team het sterkst. De eerste 6 woorden werden door zowel de Vlamingen als de Nederlanders foutloos gespeld. In de shoot-out verloor Nederland uiteindelijk: Nederland spelde balalajkaspeelster i.p.v. balalaikaspeelster. De Vlaamse krantenlezer spelde het goed en haalde daarmee de overwinning binnen voor Vlaanderen.
Achtereenvolgens moesten volgende woorden worden gespeld:
- Er is jarenlang gelobbyd om die handelsakkoorden af te sluiten.
- Voor drie eurootjes kun je haast geen biertje meer krijgen.
- We hebben zo-even een telefoontje gekregen van de Amerikaanse president.
- Een gratis nummer van ons maandblad wordt je aangeboden als je onze website bezoekt.
- Mijn vriendin is behept met een uitzonderlijk geheugen.
- Ik heb per vergissing een stel intieme foto’s naar het hele kantoor ge-cc'd.
Shoot-out woorden
- Jullie lijken wel een eeneiige
- Zou de btw ervanaf kunnen als ik geen factuur behoef?
- Wie wil er nu trouwen met een balalaikaspeelster?
Noot van de jury: na de opname bleek dat ook Volkskrant-deelnemer Paul de Kuyper slechts 6 fouten had gemaakt. Daarmee had hij theoretisch kans op een finaleplaats. Helaas kon dit niet meer worden hersteld. Paul de Kuyper heeft daarom een wildcard gekregen voor volgend jaar.
Direct na afloop van de uitzending verzorgt de redactie van Het Groot Dictee vanuit de NTR een Q&A op Twitter. Taaldeskundige Jan Peter Pellemans geeft antwoord op vragen van kijkers via #GrootDictee.
Presentatrice en DJ Eva Cleven (Het Klokhuis en FunX), schrijver en journalist Alexander Münninghoff, Tweede Kamerlid Sadet Karabulut (SP), striptekenaar Jean-Marc van Tol (Fokke & Sukke), volleybalster Debby Stam (Nederlands international) en columnist en journalist Sheila Sitalsing, behoren dit jaar tot de Nederlandse prominente deelnemers van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.
De jaarlijkse spellingtoets wordt weer een strijd tussen Nederland en België, waarbij in de finale, de beste speller van de Volkskrant een team vormt met de beste prominente Nederlander en de beste speller van De Morgen vormt een team met de beste Vlaamse prominent. In de finale worden er weer tien moeilijke woorden gespeld en het team dat de minste fouten maakt, is de winnaar van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2016.
Na afloop van de uitzending verzorgt de redactie van het Groot Dictee, samen met een taaldeskundige, een Q&A op Twitter via #grootdictee.
De Nederlandse prominenten zijn:
Eva Cleven (presentatrice Het Klokhuis en DJ FunX), Olga Commandeur (oud-atlete en presentatrice) Hef (rapper, 3x winnaar State Awards), Gabrielle Hoppenbrouwers (Officier van justitie OM Amsterdam), Sadet Karabulut (Tweede Kamerlid SP), Klaas van Kruistum (televisiepresentator Zapplive en Checkpoint), Alexander Münninghoff (schrijver, journalist en winnaar Libris Geschiedenis prijs), Bert Natter (uitgever en schrijver), Gustaaf Peek (schrijver ‘Goding, held’), Aafke Romeijn (singer-songwriter en journalist voor o.a. Vrij Nederland) Jan Roos (lijsttrekker VNL, journalist), Sheila Sitalsing (columnist en journalist, winnaar Heldringprijs 2013), Debby Stam (international Nederlands damesvolleybalteam), Femke Stoltenborg (Nederlands volleybalspeelster), Jean-Marc van Tol (Striptekenaar o.a. Fokke & Sukke), Anna Woltz (kinderboekenschrijfster en winnaar van de Gouden Griffel 2016).
De Vlaamse prominenten zijn:
Ruth Beeckmans (actrice en sidekick van Gert Verhulst), Kristien Bonneure (radiojournalist van o.a. Bonus), Toni Coppers (misdaadauteur), Joris Hessels (televisiemaker, acteur en host radio Gaga), Tessa Kerre (kliniekhoofd hematologie UZ Gent, onderzoek immunotherapie), Lidewij Nuitten (reporter o.a. Mijn Straat, Iedereen Beroemd), Marnix Peeters (auteur, columnist Humo en De Morgen), Els Pynoo (zangeres, frontvrouw Vive la Fête), Mohamed Ridouani (schepen van Leuven, speerpunt het klimaat), Emmanuel Stockbroekx (hockey-international, zilver Olympische Spelen in Rio), Wouter Torfs (CEO schoenen Torfs), Dominique Van Malder (theater- en televisiemaker, acteur en host radio Gaga), Sarah Vandeursen (televisiemaker, te zien in Geubels en de idioten), Judith Vanistendael (maker van beeldromans).
Schrijver A.F.Th. van der Heijden is dit jaar de auteur van het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij treedt daarmee in de voetsporen van o.a. Gerrit Komrij (2009), Tommy Wieringa (2010), Arnon Grunberg (2011), Adriaan van Dis (2012), Kees van Kooten (2013), Bart Chabot (2014) en Lieve Joris (2015).
A.F.Th. van der Heijden is een van Nederlands grootste naoorlogse schrijvers. Van der Heijden (ook bekend als A.F.Th.) debuteerde in 1978 met de verhalenbundel Een gondel in de Herengracht en is de auteur van een groot en breed opgezet oeuvre waarin twee grote romancycli de essentie vormen: ‘De tandeloze tijd’ en ‘Homo duplex’. Een ander veelgeroemd boek is Tonio (2011), de requiemroman over zijn jonggestorven zoon. A.F.Th. van der Heijden is veelvuldig bekroond, onder meer met de Constantijn Huygens-prijs en de P.C. Hooftprijs.
In 2013 verscheen deel 5 van ‘De tandeloze tijd’: De helleveeg. Deze tragikomische roman werd verfilmd met Gouden Kalf-winnares Hadewych Minis. In december 2015 verscheen De ochtendgave, een historische roman over de Vrede van Nijmegen. In november 2016 verschijnt de roman Kwaadschiks, deel 6 van ‘De tandeloze tijd’. Het werk van A.F.Th. van der Heijden wordt uitgegeven door De Bezige Bij.
Voorrondes en uitzending
Wie mee wil doen aan Het Groot Dictee der Nederlandse taal, kan zich in november kwalificeren via de voorrondes in de Volkskrant en de Vlaamse krant De Morgen. De NTR zendt het Groot Dictee uit op zaterdag 17 december om 20.25 uur op NPO 2.
Den Haag , 19 december 2015 - Nederland heeft het Groot Dictee der Nederlandse Taal gewonnen. Dat bleek vanavond tijdens de uitzending van het NTR-programma op NPO2. Een koppel van de Nederlandse scenarist en regisseur Frank Ketelaar als prominent en Volkskrantlezer Mark Beumer versloegen het Vlaamse team van prominent Bart Cannaerts en Bert De Kerpel, een lezer van De Morgen, in de finaleronde.
De 60 deelnemers maakten in het dictee, dat geschreven werd door Lieve Joris, in totaal 1367 fouten, een gemiddelde van 23 fouten.
Finalist Frank Ketelaar maakte 18 fouten in het dictee en Volkskrantlezer Mark Beumer ging met 11 fouten naar de finale. Vlaanderen werd in de finale vertegenwoordigd door Bert De Kerpel, een lezer van De Morgen met 11 fouten, en door de prominent Bart Cannaerts. Hij maakte 16 fouten in het dictee.
In de finaleronde, die dit jaar in het leven geroepen werd, bleek het Nederlandse team het sterkst. Zij maakten uiteindelijk de minste fouten, 6. De Vlamingen maakten 8 fouten. Zij moesten achtereenvolgens spellen: tomaten-groentesoep, of-of-, caffè latte, F-16-piloot, déjà-vugevoel, gequeued.
De 31 Nederlanders maakten 747 fouten, een gemiddelde van 24. De 29 Vlamingen maakten 620 fouten, een gemiddelde van 21. Mateusz Klimek, de Poolse deelnemer met een wildcard, maakte 32 fouten. Hij is meegeteld in het gemiddelde van de Nederlanders.
Direct na afloop van de uitzending verzorgt de redactie van Het Groot Dictee vanuit de NTR een Q&A op Twitter. Taaldeskundige Jan Peter Pellemans geeft antwoord op vragen van kijkers via #GrootDictee.
Politiek verslaggever Ron Fresen (NOS), Radio-dj Eva Koreman (3FM), tv-producent Bert van Leeuwen, actrice Imanuelle Grives en rapper Sef, bekend van hits met The Opposites, behoren dit jaar tot de Nederlandse prominente deelnemers van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.
Andere opzet
Het Groot Dictee 2015, de 26e editie, krijgt een andere opzet dan de voorgaande 25 keer.
Was Het Groot Dictee in die jaren een spellingwedstrijd tussen de prominenten en de krantenlezers, dit jaar wordt het een echte derby der lage landen, een taalstrijd tussen Nederland en Vlaanderen. Aan de ene zijde van de Eerste Kamer nemen de Nederlanders plaats: 15 prominenten en 15 lezers van de Volkskrant; aan de andere zijde de Vlamingen: 15 prominenten en 15 lezers van De Morgen. Gezamenlijk maken zij het dictee.
Na het schrijven van het dictee volgt de finale. De beste speller van de Volkskrant vormt een team met de beste prominente Nederlander; de beste speller van De Morgen vormt een team met de beste Vlaamse prominent. In de finale krijgen de teamleden de opdracht tien moeilijke woorden te spellen. Het team dat uiteindelijk de minste fouten maakt, is de winnaar van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2015: Nederland of Vlaanderen.
Aan Het Groot Dictee der Nederlandse Taal doen dertig bekende Nederlanders en Vlamingen mee. Zij nemen het op tegen dertig spellingkenners, die zich plaatsen via een voorronde in de Volkskrant en de Vlaamse krant De Morgen.
De Nederlandse prominenten zijn o.a. (namen onder voorbehoud):
Nicole Buch (tv-producent en presentatrice), Ron Fresen (politiek verslaggever NOS Journaal), Imanuelle Grives (actrice o.a. Alleen maar Nette Mensen en BNN-serie Vechtershart), Sharon Gesthuizen (Tweede Kamerlid voor de SP, woordvoerder Economische Zaken en justitie). Katja Herbers (actrice Het Nationaal Toneel, Divorce, Manhattan), Sergio Ijssel (Acteur Flikken Maastricht, de Dino Show, Bon Bini Holland), Nynke de Jong (Journaliste en columniste o.a. NRC Next, schrijfster), Frank Ketelaar (Scenarist en regisseur van o.a. de tv- serie Overspel en de film Bloed, zweet en tranen), Cécile Koekkoek (hoofdredacteur VARAgids), Mateusz Klimek (Poolse winnaar Internationaal Studentendictee der Nederlandse Taal - wild card), Eva Koreman (Radio-dj 3FM), Bert van Leeuwen (tv-producent), Alex Pastoor (Hoofdtrainer van Sparta Rotterdam), Sef (Youssef Gnaoui) (rapper o.a. The Opposites), en Ad Visser (oud-radiopresentator en televisiepresentator o.a. Toppop.
De Vlaamse prominenten zijn o.a. (namen onder voorbehoud):
Bart Cannaerts (stand-upcomedian, zanger en televisiemaker), Kris De Smet (Muzikant, bekend van De Nieuwe Snaar), Fred Eerdekens (beeldend kunstenaar), Fikry El Azzouzi (auteur, theatermaker, columnist), Michèle George (dressuurruiter, 4 keer Paralympisch goud), Corry Hancké (journaliste voor De Standaard), Marleen Merckx (actrice bekend van soapserie Thuis), Björn Rzoska (fractieleider Groen in het Vlaams Parlement), Frederik Sioen (singer-songwriter, componist), Gratienne Sioncke (vrouwelijke ondernemer van het jaar 2015 met Borginsole), Fatma Taspinar (journaliste VRT, radioverslaggever justitie en Turkije), Lara Taveirne (auteur De Kinderen van Calais, Vlaamse debuutprijs 2015), Bogdan Vanden Berghe (algemeen directeur 11.11.11, org. voor ontwikkelingssamenwerking), Elviera Velghe (directrice FotoMuseum Antwerpen), Sien Wynants (tv-presentatrice Ketnet, muzikant).