NPO
NTR

De Vlaamse televisiemaker Freek Braeckman wordt naast Philip Freriks de nieuwe presentator van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij volgt Martine Tanghe op, die Het Groot Dictee sinds 2005 mee presenteerde.

Freek Braeckman deed in 2011 zelf als prominente Vlaming mee aan Het Groot Dictee en eindigde toen op een gedeelde eerste plaats met vier fouten. Het Groot Dictee vindt dit jaar plaats op zaterdag 19 december.

De dicteetekst wordt geschreven door de Vlaamse auteur Lieve Joris, vooral bekend van haar reisverhalen. Voor haar is een centrale rol weggelegd in het programma; als jurylid, en als prominent schrijver die de dicteetekst opstelt, zal zij deze één keer voorlezen bij het begin van Het Groot Dictee.


Vernieuwing

Naast de nieuwe presentator zijn er dit jaar nog enkele andere vernieuwingen. Zo zal het wedstrijdelement tussen Nederland en Vlaanderen meer uitgespeeld worden. Er komt een Nederlands en een Belgisch vak, waarin prominenten en krantenlezers uit elk land bij elkaar zitten. Wat niet verandert, zijn de statige ambiance van De Eerste Kamer in Den Haag en de presentatie door Philip Freriks.

 

Freek Braeckman


Freek Braeckman

Freek Braeckman werd in 1979 geboren in Gent. Hij studeerde Germaanse Talen en Journalistiek. In 2006 ging hij aan de slag bij de nieuwsdienst van de VRT. Een jaar later werd hij een van de vaste nieuwslezers van Het Journaal. In 2009 won hij De Slimste Mens Ter Wereld. In 2011 nam hij als prominente Vlaming deel aan Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij eindigde toen op een gedeelde eerste plaats met vier fouten: de beste prestatie ooit bij de prominenten.Voordat Freek Braeckman bij de VRT aan de slag ging, was hij een bekende schermer.

De Vlaamse schrijfster Lieve Joris is dit jaar de auteur van het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Zij treedt daarmee in de voetsporen van Bart Chabot, Gerrit Komrij, Tommy Wieringa, Arnon Grunberg en Adriaan van Dis, die de tekst de afgelopen jaren voor hun rekening namen.

 

Het Groot Dictee der Nederlandse Taal krijgt ook een nieuwe juryvoorzitter. De plaats van advocaat Inez Weski wordt na vier jaar overgenomen door VVD-politica Annemarie Jorritsma, die onlangs is benoemd tot lid van de Eerste Kamer.

 

Lieve Joris, al sinds midden jaren zeventig woonachtig in Nederland, is vooral bekend van haar reisverhalen. Ze begon haar schrijversbestaan als journalist voor onder andere de Haagse Post en NRC Handelsblad. Belgiës vroegere kolonie Congo is een terugkerend thema in haar oeuvre, met boeken als Terug naar Congo (1987), Dans van de luipaard (2001) en Het uur van de rebellen (2006).

 

Naast Afrika heeft de Arabische wereld altijd een grote aantrekkingskracht op haar uitgeoefend, getuige haar debuut De Golf (1986), het boekenweekessay Een kamer in Cairo (1991) en De poorten van Damascus (1993). In 2010 verscheen Mijn Afrikaanse telefooncel, waarin Afrika, het Midden-Oosten en Oost-Europa – de drie gebieden die Lieve Joris de afgelopen dertig jaar bereisde – voor het eerst samenkomen.

 

Voor haar meest recente boek, Op de vleugels van de draak, ontving zij in 2014 de Bob den Uyl Prijs.

 
Lieve-Joris

De winnaar van de 25e editie van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is de 21-jarige Randy van Halen uit Dordrecht. Hij is student Algemene Cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij maakte 7 fouten in de tekst, die was geschreven door schrijver/dichter Bart Chabot.

De tweede plaats is voor Pepijn Hendriks, 37 jaar, afkomstig uit Leiden en in het dagelijks leven eindredacteur. De derde plaats wordt ingenomen door Madeleine van der Hoff uit Utrecht, 52 jaar en werkzaam als DTP-er in een ziekenhuis. Ex-aequo op de derde plaats staat de 49-jarige Iris Hensel uit Den Haag, vertaler Nederlands/Duits op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Beste prominenten
Bij de prominenten behaalde de Vlaming Christophe Vekeman de eerste plaats met 11 fouten. Vekeman is auteur van diverse romans en was ook winnaar bij de prominenten in 2002. Björn Soenens, hoofdredacteur van Het Journaal op de VRT, is de eennabeste prominent met 12 fouten. Hij bleef NOS-weerman Peter Kuipers Munneke voor, die 13 fouten maakte.

 

Uitslag

  1. Randy van Halen (Ned) 7 fouten
  2. Pepijn Hendriks (Ned) 8 fouten
  3. Madeleine van der Hoff (Ned) 10 fouten
  4. Iris Hensel (Ned) 10 fouten

 

Beste prominenten

  1. Christophe Vekeman (Vla) 11 fouten
  2. Björn Soenens (Vla) 12 fouten
  3. Peter Kuipers Munneke (Ned) 13 fouten


Fouten

De 65 deelnemers maakten gezamenlijk 1538 fouten. Een gemiddelde van 23.

De 23 Nederlandse prominenten maakten gezamenlijk 716 fouten, een gemiddelde van 31. De bekende Vlamingen (11 in totaal) maakten 279 fouten, een gemiddelde van 25.

Bij de lezers maakten de 21 Volkskrant-deelnemers 374 fouten. Gemiddeld 18 fouten. De 10 lezers van de Vlaamse krant De Morgen maakten 169 fouten, een gemiddelde van 17.

Wat kan je het beste doen ter voorbereiding van het Groot Dictee der Nederlandse Taal? Schrijver van het dictee én ervaringsdeskundige Bart Chabot geeft je tips.

Tip 1: bezoek eens 'n dierentuin!

Tip 2: lees het Groene Boekje!

Tip 3: verdiep je in de schrijver van het Groot Dictee!

Tip 4: weet wanneer je hoofdletters schrijft!

Ook dit jaar kon je een plek verdienen op het 25ste Groot Dictee der Nederlandse Taal. De voorronde daarvoor is nu achter de rug. Dit zijn de winnaars en de correcte oplossingen van de opdracht.

voorronde

De Nederlandse deelnemers: Rian Aben-Wijnen (Woerden), Robert Akkerman (Rotterdam), Anne Albrecht (Zwolle), Pim van Bokhoven (Utrecht), Robert Brouwer (Groningen), Gijs van Diepen (Leiden), Gea Dreschler (Den Haag), Ellen Graumans (Biddinghuizen), Randy van Halen (Dordrecht), Tieneke Hartman-Jansen (Zandvoort), Pepijn Hendriks (Leiden), Iris Hensel (Den Haag), Madeleine van der Hoff (Utrecht), Femke Majoor (Schiedam), Arthur Neeteson (Amsterdam), Sophie Nijman (Nijmegen), Hella Nuyten (Haarlem), Jos Remmelzwaal (Amsterdam), Maartje Vosters (Tilburg), Bob Wijers (Utrecht).


De Vlaamse deelnemers
: Frederic Acke (Lembeke), Loïs Dekeukelaere (Sint-Pieters-Leeuw), Bernadette Delaunay (Steenokkerzeel), Jaak Hoedemakers (Maaseik), Birgit Janssen (Gent), Toon Janssens (Hoogstraten), Charlotte Tournicourt (Antwerpen), Jan Van Luchene (Waregem), Frank Van Nieuwenhove (Antwerpen), Marlies Vervloet (Heist-op-den-Berg)

Auteur is Bart Chabot, die tot nog toe aan alle edities van het 25-jarige Groot Dictee heeft meegedaan. Hij heeft er geen geheim van gemaakt dat zijn tekst voor iedereen begrijpelijk zal zijn en geen woorden zal bevatten 'waar mensen nog nooit van hebben gehoord'.

 

De fouten zijn dikgedrukt, daarachter de juiste spelling

 

1. We slaan de Volkskrant open voor de 25ste voorronde van het Groot Dictee, wijfelend (weifelend), zuchtend, maar vooral peinzend.

2. Met welke stilistische, fijngevoelige danwel (dan wel) virtuose (virtuoze) hersenkrakers worden onschuldige taalliefhebbers nu weer op de proef gesteld?

3. Al zouden ze die instinkers met streepjes en een tussen-n wel mogen weglaten.

4. Je kunt natuurlijk het Groene Boekje uit het dressoir pakken en een vraag om hulp is zo geëmaild (ge-e-maild).

5. Of even de spellingchecker van je iPhone testen, daar vragen ze om met hun rariteitencabinet (rariteitenkabinet).

6. Maar nee, je bent geen huigelaar (huichelaar) die krokodilletranen (krokodillentranen) plengt als het bedrog niet lukt.

7. Je graaft in je lange termijngeheugen (langetermijngeheugen) en herinnert je alle kommaneukerij uit de lessen Nederlands.

8. Elke keer weer lijkt de hoop op kwalificatie ijdel, maar de impakt (impact) van een optreden in de Eerste Kamer is gewoon bizarre (bizar).

9. Welke volzinnen zal Bart Chabot fabriceren, hoe streng is eminence (éminence) grise Dries van Agt?

10. Taal is leuk, spelling hoort te kloppen, als nu ook de organisatie maar geen fauten (fouten) maakt.

Nota bene: zowel 'Het Groot Dictee' als 'het Groot Dictee' is goedgekeurd. En wanneer 'danwel virtuose' als 1 fout is geteld in plaats van 2, is dat niet fout gerekend.


De correcte antwoorden zijn dikgedrukt

1.
dikteecircuit
dicteecircuit
diktecirekuit
2.
floppydisk
floppy disk
flopydisk
3.
metafor
metaphor
metafoor
 4.
kopijwriter
copy writer
copywriter
5.
schrijfgerei
schrijfgerij
schrijfgereij
6.
puntenslijper
punteslijper
puntslijper
7.
puntcomma
punt-komma
puntkomma
8.
gedachtenstreepje
gedachtestreepje
gedachtesstreepje
9.
Avier-formaat
a-vier-formaat
A4-formaat
10.
etuis
etuies
etui's
11.
marker
marquer
marcker
12.
rolerball
rollerball
rollerbal
13.
kroonspen
kroontjepen
kroontjespen
14.
ballpen
balpen
bolpen
15.
penceel
penseel
pencil
16.
minutieus
minitieus
minutueus
17.
copiëren
kopieëren
kopiëren
18.
textlinguïstiek
tekstlinguistiek
tekstlinguïstiek
19.
akkuraat
accuraat
acuraat
20.
transcriberen
transkriberen
trancescriberen