NPO
NTR

Politiek verslaggever Ron Fresen (NOS), Radio-dj Eva Koreman (3FM), tv-producent Bert van Leeuwen, actrice Imanuelle Grives en rapper Sef, bekend van hits met The Opposites, behoren dit jaar tot de Nederlandse prominente deelnemers van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.


Andere opzet

Het Groot Dictee 2015, de 26e editie, krijgt een andere opzet dan de voorgaande 25 keer.
Was Het Groot Dictee in die jaren een spellingwedstrijd tussen de prominenten en de krantenlezers, dit jaar wordt het een echte derby der lage landen, een taalstrijd tussen Nederland en Vlaanderen. Aan de ene zijde van de Eerste Kamer nemen de Nederlanders plaats: 15 prominenten en 15 lezers van de Volkskrant; aan de andere zijde de Vlamingen: 15 prominenten en 15 lezers van De Morgen. Gezamenlijk maken zij het dictee.

Na het schrijven van het dictee volgt de finale. De beste speller van de Volkskrant vormt een team met de beste prominente Nederlander; de beste speller van De Morgen vormt een team met de beste Vlaamse prominent. In de finale krijgen de teamleden de opdracht tien moeilijke woorden te spellen. Het team dat uiteindelijk de minste fouten maakt, is de winnaar van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2015: Nederland of Vlaanderen.

Aan Het Groot Dictee der Nederlandse Taal doen dertig bekende Nederlanders en Vlamingen mee. Zij nemen het op tegen dertig spellingkenners, die zich plaatsen via een voorronde in de Volkskrant en de Vlaamse krant De Morgen.


De Nederlandse prominenten zijn o.a.
(namen onder voorbehoud):

Nicole Buch (tv-producent en presentatrice), Ron Fresen (politiek verslaggever NOS Journaal), Imanuelle Grives (actrice o.a. Alleen maar Nette Mensen en BNN-serie Vechtershart), Sharon Gesthuizen (Tweede Kamerlid voor de SP, woordvoerder Economische Zaken en justitie). Katja Herbers (actrice Het Nationaal Toneel, Divorce, Manhattan), Sergio Ijssel (Acteur Flikken Maastricht, de Dino Show, Bon Bini Holland), Nynke de Jong (Journaliste en columniste o.a. NRC Next, schrijfster), Frank Ketelaar (Scenarist en regisseur van o.a. de tv- serie Overspel en de film Bloed, zweet en tranen), Cécile Koekkoek (hoofdredacteur VARAgids), Mateusz Klimek (Poolse winnaar Internationaal Studentendictee der Nederlandse Taal - wild card), Eva Koreman (Radio-dj 3FM), Bert van Leeuwen (tv-producent), Alex Pastoor (Hoofdtrainer van Sparta Rotterdam), Sef (Youssef Gnaoui) (rapper o.a. The Opposites), en Ad Visser (oud-radiopresentator en televisiepresentator o.a. Toppop.


De Vlaamse prominenten zijn o.a.
(namen onder voorbehoud):

Bart Cannaerts (stand-upcomedian, zanger en televisiemaker), Kris De Smet (Muzikant, bekend van De Nieuwe Snaar), Fred Eerdekens (beeldend kunstenaar), Fikry El Azzouzi (auteur, theatermaker, columnist), Michèle George (dressuurruiter, 4 keer Paralympisch goud), Corry Hancké (journaliste voor De Standaard), Marleen Merckx (actrice bekend van soapserie Thuis), Björn Rzoska  (fractieleider Groen in het Vlaams Parlement), Frederik Sioen (singer-songwriter, componist), Gratienne Sioncke (vrouwelijke ondernemer van het jaar 2015 met Borginsole), Fatma Taspinar (journaliste VRT, radioverslaggever justitie en Turkije), Lara Taveirne (auteur De Kinderen van Calais, Vlaamse debuutprijs 2015), Bogdan Vanden Berghe (algemeen directeur 11.11.11, org. voor ontwikkelingssamenwerking), Elviera Velghe (directrice FotoMuseum Antwerpen), Sien Wynants (tv-presentatrice Ketnet, muzikant).

 

De Vlaamse televisiemaker Freek Braeckman wordt naast Philip Freriks de nieuwe presentator van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij volgt Martine Tanghe op, die Het Groot Dictee sinds 2005 mee presenteerde.

Freek Braeckman deed in 2011 zelf als prominente Vlaming mee aan Het Groot Dictee en eindigde toen op een gedeelde eerste plaats met vier fouten. Het Groot Dictee vindt dit jaar plaats op zaterdag 19 december.

De dicteetekst wordt geschreven door de Vlaamse auteur Lieve Joris, vooral bekend van haar reisverhalen. Voor haar is een centrale rol weggelegd in het programma; als jurylid, en als prominent schrijver die de dicteetekst opstelt, zal zij deze één keer voorlezen bij het begin van Het Groot Dictee.


Vernieuwing

Naast de nieuwe presentator zijn er dit jaar nog enkele andere vernieuwingen. Zo zal het wedstrijdelement tussen Nederland en Vlaanderen meer uitgespeeld worden. Er komt een Nederlands en een Belgisch vak, waarin prominenten en krantenlezers uit elk land bij elkaar zitten. Wat niet verandert, zijn de statige ambiance van De Eerste Kamer in Den Haag en de presentatie door Philip Freriks.

 

Freek Braeckman


Freek Braeckman

Freek Braeckman werd in 1979 geboren in Gent. Hij studeerde Germaanse Talen en Journalistiek. In 2006 ging hij aan de slag bij de nieuwsdienst van de VRT. Een jaar later werd hij een van de vaste nieuwslezers van Het Journaal. In 2009 won hij De Slimste Mens Ter Wereld. In 2011 nam hij als prominente Vlaming deel aan Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij eindigde toen op een gedeelde eerste plaats met vier fouten: de beste prestatie ooit bij de prominenten.Voordat Freek Braeckman bij de VRT aan de slag ging, was hij een bekende schermer.

De Vlaamse schrijfster Lieve Joris is dit jaar de auteur van het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Zij treedt daarmee in de voetsporen van Bart Chabot, Gerrit Komrij, Tommy Wieringa, Arnon Grunberg en Adriaan van Dis, die de tekst de afgelopen jaren voor hun rekening namen.

 

Het Groot Dictee der Nederlandse Taal krijgt ook een nieuwe juryvoorzitter. De plaats van advocaat Inez Weski wordt na vier jaar overgenomen door VVD-politica Annemarie Jorritsma, die onlangs is benoemd tot lid van de Eerste Kamer.

 

Lieve Joris, al sinds midden jaren zeventig woonachtig in Nederland, is vooral bekend van haar reisverhalen. Ze begon haar schrijversbestaan als journalist voor onder andere de Haagse Post en NRC Handelsblad. Belgiës vroegere kolonie Congo is een terugkerend thema in haar oeuvre, met boeken als Terug naar Congo (1987), Dans van de luipaard (2001) en Het uur van de rebellen (2006).

 

Naast Afrika heeft de Arabische wereld altijd een grote aantrekkingskracht op haar uitgeoefend, getuige haar debuut De Golf (1986), het boekenweekessay Een kamer in Cairo (1991) en De poorten van Damascus (1993). In 2010 verscheen Mijn Afrikaanse telefooncel, waarin Afrika, het Midden-Oosten en Oost-Europa – de drie gebieden die Lieve Joris de afgelopen dertig jaar bereisde – voor het eerst samenkomen.

 

Voor haar meest recente boek, Op de vleugels van de draak, ontving zij in 2014 de Bob den Uyl Prijs.

 
Lieve-Joris

De winnaar van de 25e editie van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is de 21-jarige Randy van Halen uit Dordrecht. Hij is student Algemene Cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij maakte 7 fouten in de tekst, die was geschreven door schrijver/dichter Bart Chabot.

De tweede plaats is voor Pepijn Hendriks, 37 jaar, afkomstig uit Leiden en in het dagelijks leven eindredacteur. De derde plaats wordt ingenomen door Madeleine van der Hoff uit Utrecht, 52 jaar en werkzaam als DTP-er in een ziekenhuis. Ex-aequo op de derde plaats staat de 49-jarige Iris Hensel uit Den Haag, vertaler Nederlands/Duits op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Beste prominenten
Bij de prominenten behaalde de Vlaming Christophe Vekeman de eerste plaats met 11 fouten. Vekeman is auteur van diverse romans en was ook winnaar bij de prominenten in 2002. Björn Soenens, hoofdredacteur van Het Journaal op de VRT, is de eennabeste prominent met 12 fouten. Hij bleef NOS-weerman Peter Kuipers Munneke voor, die 13 fouten maakte.

 

Uitslag

  1. Randy van Halen (Ned) 7 fouten
  2. Pepijn Hendriks (Ned) 8 fouten
  3. Madeleine van der Hoff (Ned) 10 fouten
  4. Iris Hensel (Ned) 10 fouten

 

Beste prominenten

  1. Christophe Vekeman (Vla) 11 fouten
  2. Björn Soenens (Vla) 12 fouten
  3. Peter Kuipers Munneke (Ned) 13 fouten


Fouten

De 65 deelnemers maakten gezamenlijk 1538 fouten. Een gemiddelde van 23.

De 23 Nederlandse prominenten maakten gezamenlijk 716 fouten, een gemiddelde van 31. De bekende Vlamingen (11 in totaal) maakten 279 fouten, een gemiddelde van 25.

Bij de lezers maakten de 21 Volkskrant-deelnemers 374 fouten. Gemiddeld 18 fouten. De 10 lezers van de Vlaamse krant De Morgen maakten 169 fouten, een gemiddelde van 17.

Wat kan je het beste doen ter voorbereiding van het Groot Dictee der Nederlandse Taal? Schrijver van het dictee én ervaringsdeskundige Bart Chabot geeft je tips.

Tip 1: bezoek eens 'n dierentuin!

Tip 2: lees het Groene Boekje!

Tip 3: verdiep je in de schrijver van het Groot Dictee!

Tip 4: weet wanneer je hoofdletters schrijft!