De uitbreiding van het Romeinse Rijk ging dan ook gepaard met het ontstaan van vele nieuwe steden. Zelfs in onze streken, toch een bescheiden uithoek van het rijk, werden er vier gesticht: Forum Hadriani (bij Voorburg), Noviomagus (Nijmegen), Coriovallum (Heerlen) en Trajectum ad Mosam (Maastricht).

Deze nederzettingen waren met elkaar verbonden door verharde en veelal kaarsrechte wegen. Op de foto de kop van Marcus Ulpius Trajanus, keizer van het Romeinse Rijk tussen 98 en 117 en stichter van de Romeinse vestigingen in Xanten en Nijmegen.

In de 3de en 4de eeuw verlieten de Romeinen ons land, vooral omdat ze niet langer in staat waren de noordgrens te beschermen tegen de Germanen, voornamelijk Franken en Saksen. Bovendien maakten het geleidelijk stijgende water van de Noordzee, en de overstromingen die daarvan een gevolg waren, het wonen in de kuststreek en langs de grote rivieren steeds onplezieriger.

In de jaren vijftig van de 4de eeuw lanceerde keizer Julianus nog een tegenoffensief, met de bedoeling de Franken en Chamaven te verjagen die zich inmiddels hadden gevestigd in de Betuwe en langs de oevers van de Waal.

Het mocht niet baten; halverwege de 5de eeuw werd de Rijngrens definitief opgegeven. Na het vertrek van de Romeinen raakte het wegenstelsel snel in verval en vervielen de stedelijke nederzettingen tot onbeduidende dorpjes met een agrarisch karakter.